ΚΡΗΤΗ: Αφθονία αγαθών στο ευλογημένο νησί
Posted by Dennis Kontarinis at 22 January, at 09 : 13 AM Print
ΕΙΝΑΙ γεγονός ότι το μεγάλο μυστικό της μακροζωίας στο νησί της Κρήτης κρύβεται στα προϊόντα διατροφής που παράγει το νησί. Και φυσικά το σπουδαιότερο και πλέον σημαντικό από όλα, δεν είναι άλλο από το κρητικό ελαιόλαδο. Τα προϊόντα της κρητικής ελιάς είναι διεθνώς αναγνωρισμένα και από αυτή την ελιά παράγεται το εξαιρετικής ποιότητας ελαιόλαδο.
Είναι γεγονός ότι η ελιά είναι ένα από τα πλέον αρχαιότερα δέντρα που καλλιεργούνται στον κόσμο, αφού η παρουσία της πάνω στη γη ξεπερνά τα 6.000 χρόνια.
Οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν εξαιρετικά σημαντική την καλλιέργεια της ελιάς. Μάλιστα ο Σόλων είχε θεσπίσει ειδικούς νόμους ώστε όσοι σπούδαζαν γεωπονία να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στην καλλιέργεια της ελιάς.
Σημαντικά ευρήματα επιβεβαιώνουν ότι στην Κρήτη η παρουσία της ελιάς ανάγεται στη Μινωική εποχή. Η σχέση των Κρητών με την ελιά είναι τόσο παλιά όσο και οι τοιχογραφίες της Κνωσού. Καρποί ελιάς βρέθηκαν στο ανάκτορο της Κνωσού, ενώ πιο εντυπωσιακό εύρημα θεωρείται το κύπελλο με βρώσιμες ελιές που βρέθηκε στο ανάκτορο της Ζάκρου και όπου οι ελιές διατηρούσαν ακόμη τη σάρκα τους για πάνω από 3.500 χρόνια. Σήμερα στο νησί υπάρχει ένα πλήθος από τριανταπέντεεκατομμύρια ελαιόδεντρα. Ο καρπός της ελιάς περιέχει ελαιόλαδο με πρωτεϊνες, στοιχεία με βιολογική αξία για τον ανθρώπινο οργανισμό.
Την δεκαετία του 1950 επισκέφτηκε την Κρήτη μια ομάδα Αμερικανών διαιτολόγων οι οποίοι ήταν αδύνατον να πιστέψουν την ποσότητα του ελαίου που κατανάλωναν οι Κρητικοί στο φαγητό τους. Έτσι σήμερα όλοι πιστεύουν ότι το ελαιόλαδο είναι το μεγάλο μυστικό της κρητικής μακροζωίας.
Οι ελιές, μετά από κάποια επεξεργασία, αποτελούν πολύτιμο συμπλήρωμα της καθημερινής μας διατροφής. Στην Κρήτη παράγονται μεγάλες ποσότητες ελιάς εξαιρετικής ποιότητας. Η πιο εκλεκτή θεωρείται η θρούμπα, η οποία έχει και τον χαρακτηρισμό ΠΟΠ (Προϊόν Ονομασίας Προέλευσης)
Η ελιά στην Κρήτη καλλιεργείται με φροντίδα και μεράκι και το ελαιόλαδο παράγεται κάτω από άριστες εδαφικές συνθήκες. Αφού ωριμάσει ο καρπός και κάτω από κατάλληλες κλιματολογικές συνθήκες αρχίζει η συγκομιδή του. Στην παλιά εποχή περίμεναν να ωριμάσει ο καρπός και από μόνος του να πέσει. Στην καλύτερη εκδοχή ράβδιζαν με καλάμι πολύ προσεκτικά τα κλαδιά της ελιάς μέχρι ο ήδη ώριμος καρπός να πέσει χάμω στη γη. Η εποχή της συλλογής του καρπού διαφέρει ανάλογα με την γεωγραφική περιοχή.
Οι ελιές συλλέγονται προσεκτικά από τους ελαιοπαραγωγούς με την παραδοσιακή τέχνη και παραδίδονται στο ελαιοτριβείο όπου με εξαγωγή παράγεται ο χυμός της ελιάς με την αυθεντική κρητική γεύση. Το κρητικό λάδι δεν είναι βιομηχανικό αλλά φυσικό προϊόν που βγαίνει από την απλή σύνθλιψη της ελιάς.
Με πρωτοβουλία εννέα φορέων της Κρήτης ιδρύθηκε το 2011 το Δίκτυο Κρητικού Ελαιόλαδου, με σκοπό να προβάλει την ιστορική και πολιτιστική σπουδαιότητα των προϊόντων της ελιάς.
Κρασιά Κρήτης
Η γη στη μέση της θάλασσας που έχει το χρώμα του κρασιού, κατά τον Όμηρο είναι η Κρήτη. Γενικά οι Έλληνες έχουν μια ιδιαίτερη σχέση με την οινοποιεία την οποία κατέχουν για αιώνες στην παγκόσμια αγορά. Όμως η ιστορία του κρασιού στην Κρήτη και οι δεσμοί του με το νησί έχουν τις ρίζες τους πολύ πιο παλιά, πριν ακόμη από τα Ομηρικά έπη. Στις εκατοντάδες πινακίδες που έφεραν στο φως οι ανασκαφές που έχουν γίνει στο νησί, βλέπουμε τους αρχαίους Κρήτες να εμπορεύονται με επιτυχία το λάδι, τα σιτηρά και το κρασί.
Το αμπέλι καλλιεργείται συστηματικά στην Κρήτη εδώ και περίπου 4.000 χρόνια. Άλλωστε στην περιοχή Βαθύπετρο του νησιού έχει ανακαλυφθεί πατητήρι σταφυλιών ηλικίας 3.500 ετών και περισσότερο. Στον ίδιο χώρο έχουν ανακαλυφθεί τεράστιοι αμφορείς και υπόγειοι χώροι αποθήκευσης.
Όμως το κρασί δεν μένει μόνο στο νησί. Οι αρχαίοι Κρήτες με τα πλοία τους γεμάτα με τα προϊόντα της κρητικής γης γυρίζουν όλη την Μεσόγειο. Βλέπουμε τους Κρήτες με τα πλοία τους να καταφτάνουν σε Αιγυπτιακά λιμάνια. Ανάμεσα στα εμπορεύματα διακρίνονται και υπερμεγέθη αμφορείς που ήσαν γεμάτοι με κρητικό κρασί.
Τη χρήση του κρασιού με μέτρο συνιστούσε ο πατέρας της ιατρικής, ο Ιπποκράτης αλλά και ο μεγάλος γιατρός της αρχαιότητας, ο Ασκληπιός έλεγε. Η ωφελιμότητα του κρασιού μόνο με τη δύναμη των Θεών μπορεί να συγκριθεί όταν αυτό χρησιμοποιείται με μέτρο.
Το κρασί έχει πολλές από τις προϋποθέσεις που χρειάζεται ένα προϊόν θρεπτικό γιατί προσφέρει σε αρμονία πολλά θρεπτικά στοιχεία. Η Κρήτη είναι ένα από τα πιο δυνατά μέρη για μια δυνατή εμπειρία πάνω στο κρασί.
Είναι γεγονός ότι η κρητική δίαιτα είναι το καλύτερο παράδειγμα διατροφής. Ο αγροτικός πληθυσμός του νησιού συνεχίζει να αξιοποιεί την φύση και τα προϊόντα της που αποτελούν τη βάση της παραδοσιακής κρητικής κουζίνας.
Μετά το λάδι το κρητικό κρασί είναι μέρος της κουλτούρας του νησιού και συνοδεύει το γεύμα τους. Θα πρέπει να αναφερθεί ότι το αρχαιότερο πατητήρι σταφυλιών, ηλικίας 3.500 ετών βρίσκεται σε μουσείο στον οικισμό Αρχάνες.
Το αμπέλι στην Κρήτη καλλιεργείται συστηματικά για πάνω από τέσσερις χιλιάδες χρόνια.
Η παράδοση πάνω στο κρητικό κρασί συμπληρώνεται με τις σύγχρονες εξελίξεις. Βέβαια υπ΄όψη λαμβάνονται και οι προτιμήσεις των καταναλωτών.
Κυριότερες περιοχές παραγωγής κρασιού είναι οι Αχάρνες, τα Πεζά, οι Δάφνες, το Μονοφάτσι και οι επαρχίες Σητείας, Κυδωνία και Κισσάμου. Τα λευκά κρασιά της Κρήτης παράγονται από το σταφύλι Βιλάνα ενώ το κόκκινο και ροζέ από τα σταφύλια Κοτσιφάλι, Μαντηλάρι και Λιάτικο.
Το κρητικό τυρί
Η ελληνική μυθολογία αναφέρει ότι ο αρχηγός των Θεών, ο Δίας θρέφτηκε, από την τροφό του, την γίδα Αμάλθεια, με τα γαλακτοκομικά προϊόντα της Κρήτης. Έτσι έχει απομείνει τα γαλακτοκομικά προϊόντα του νησιού να αποτελούν την βάση για τα πιο πολλά πιάτα της παραδοσιακής κρητικής κουζίνας.
Στ΄αλήθεια στο νησί της Κρήτης καταναλώνεται το περισσότερο τυρί στον κόσμο. Το τυρί παίζει έναν από τους πρώτους ρόλους στη ζωή των Κρητικών. Έτσι απολαμβάνουν την κεφαλογραβιέρα, το κεφαλοτύρι, την μυζήθρα, γλυκιά και ξινή, την γραβιέρα και άλλα.
Η τυροκομία της Κρήτης δεν έχει αλλάξει χαρακτήρα. Στηρίζεται σε μικρά ζώα, πρόβατα και αίγες. Όλα αυτά είναι ζώα ελεύθερης βοσκής και όλο το χρόνο είναι ελεύθερα στα βουνά και στα χειμαδιά με τροφή τους τα άγρια χόρτα.
Τρία από τα τυριά της Κρήτης έχουν χαρακτηριστεί με την ένδειξη ΠΟΠ. Αυτά είναι η γραβιέρα, Το πιο αγαπημένο τυρί των Κρητικών. Όταν ωριμάζει σε ορεινές σπηλιές γίνεται ιδιαίτερα θαυμάσιο. Ένα τυρί με μικρές τρυπούλες, ελαφρά αλμυρή γεύση και γεμάτο από βούτυρο και πρωτεΐνες γάλακτος. Παρασκευάζεται από γάλα αίγας και προβάτων. Συσκευάζεται σε κεφάλια βάρους πέντε κιλών και πιο πολύ. Η ξινομυζήθρα, ένα τυρί που προέρχεται από το τυρόγαλο της τυροκόμησης άλλου τυριού. Μέσα στο τυρόγαλο προστίθεται φρέσκο γάλα, ζεσταίνεται και προκύπτει ένα μαλακό, φρέσκο τυρί σχεδόν άπαχο και με απαλή γεύση. Συνήθως χρησιμοποιείται στην ζαχαροπλαστική. Τρίτο είναι το πηχτόγαλο, ένα απλό καθημερινό τυρί που παρασκευάζεται στο νομό Χανίων. Έχει γεύση από γιαούρτι όμως ελαφρά υπόξινη. Τρώγεται σκέτο αλλά πιο πολύ το χρησιμοποιούν σε πίτες. Μ΄αυτό το τυρί γίνεται η ονομαστή χανιώτικη μπουγάτσα.
Στην διαδικασία πιστοποίησης βρίσκονται ακόμη τα κρητικά τυριά, ανθότυρος, γαλομυζήθρα, μαλάκα, ξίγαλα Σητείας, στάκα και τυροζούλι. Στην Κρήτη το τυρί δεν λείπει ποτέ από το τραπέζι και καταναλώνεται όλες τις ώρες της μέρας.
Το μέλι
Από τα πολύ παλιά χρόνια, περίπου από την Μινωική εποχή, οι Κρητικοί είχαν μάθει να χρησιμοποιούν το μέλι στην διατροφή τους. Η Κρήτη είναι ένας τόπος πλούσιος σε αυτοφυή φυτά όπως θυμάρι, ευκάλυπτος, φασκόμηλο, κουμαριά, ρίγανη, ακακίες, πεύκο που αποτελούν την πλέον ιδανική τροφή των μελισσών. Ένα μεγάλο μέρος του εδάφους καλύπτεται από ένα μείγμα αρωματικών βοτάνων που οι μέλισσες γνωρίζουν να το αξιοποιούν.
Το κρητικό μέλι, ένα απολύτως φυσικό προϊόν, παράγεται σε περιοχές με πολύ πλούσια βλάστηση και ιδιαίτερα βλάστηση με αρωματικά φυτά. Τα φυτά αυτά προσφέρουν στις μέλισσες της Κρήτης τροφή αγαπημένη από την οποία θα βγει το ονομαστό μέλι του νησιού. Οι περιοχές αυτές είναι καλυμμένες από την πλούσια βλάστηση όλες τις εποχές του χρόνου κι΄έτσι δεν χρειάζεται οι μελισσοπαραγωγοί να ταΐζουν τις μέλισσες με ζάχαρη κάτι που αλλοιώνει την ποιότητα του μελιού. Χαρακτηριστικό του κρητικού μελιού είναι ένα υπέροχο άρωμα.
Το κρητικό μέλι είναι μια τροφή πλούσια σε βιταμίνες και αντιοξειδωτικές ουσίες. To μέλι με σκούρο χρώμα έχει τις περισσότερες τονωτικές ιδιότητες.
Μια ιδιαίτερη κατηγορία κρητικού μελιού είναι το θυμαρίσιο, που καταγράφεται σαν μια ειδική κατηγορία λόγω των ξεχωριστών και έντονων αρωματικών αλλά και γευστικών χαρακτηριστικών που έχει. Μια ξεχωριστή παραγωγή θυμαρίσιου μελιού υπάρχει στις περιοχές Σφακιά και Λασίθι. Το θυμαρίσιο μέλι είναι ένα μείγμα θυμαριού και πεύκου και προσφέρει έναν συνδυασμό γεύσεων και αρωμάτων.
Το κρητικό μέλι έχει αποδειχτεί ότι είναι πλούσιο σε συστατικά που δίνουν ιατρικές και αντισηπτικές ιδιότητες. Κι΄ακόμη είναι τονωτικό, αυξάνει το ρυθμό λειτουργίας της καρδιάς και μειώνει τις περιπτώσεις έλκους στο στομάχι.
Σταφίδα
Η σταφίδα, μαζί με το μέλι και τον μούστο στην Κρήτη αποτελούν τις πιο παραδοσιακές γλυκαντικές ουσίες. Η σταφίδα θεωρείται μία από τις πλέον θρεπτικές τροφές με συστατικά ωφέλημα για την υγεία. Χρησιμοποιείται σαν συστατικό σε πολλά γλυκά και φαγητά. Έχει ευεργετική επίδραση στην υγεία λόγω των θρεπτικών συστατικών που περιέχει. Έχει αποδειχτεί επιστημονικά ότι η σταφίδα περιέχει ουσίες που καταπολεμούν την τερηδόνα και την ουλίτιδα.
Ένας πολύτιμος θησαυρός είναι τα παραδοσιακά προϊόντα του νησιού της Κρήτης. Ένας θησαυρός μαζί με όλους τους άλλους θησαυρούς που χαρίζει στον κόσμο το μαγικό έδαφος της πατρίδας μας Ελλάδας.
Αγοράζετε ελληνικά προϊόντα! Το Estiator στηρίζει και προωθεί εταιρίες παραγωγής και εισαγωγής ελληνικών προϊόντων, όπως γύρο, ελληνικό καφέ, ελληνικό γιαούρτι, φέτα, φύλλο, ελληνικό παρθένο ελαιόλαδο, ελληνικό κρασί. Στις σελίδας μας θα βρείτε χρήσιμες πληροφορίες για την κουζίνα σας ή το εστιατόριό σας.
