Η υγεία των οστών και η συσχέτιση με το μικροβίωμα του εντέρου
Posted by estiator at 10 December, at 07 : 34 AM Print
ΤΗΣ ΣΠΥΡΙΔΟΥΛΑΣ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΤΟ ΜΙΚΡΟΒΙΩΜΑ ΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ είναι ένα θέμα που συζητιέται πολύ τα τελευταία χρόνια λόγω της πιθανής συσχέτισης του με πολλά θέματα υγείας, συμπεριλαμβανομένου και αυτής των οστών. Πολλές είναι οι έρευνες που δείχνουν πως η υγεία του εντέρου και το εντερικό μικροβίωμα σχετίζεται με τον μεταβολισμό των οστών μας, γεγονός μεγάλης σημασίας αν αναλογιστούμε ότι μεγάλο ποσοστό των ανθρώπων παγκοσμίως υποφέρουν από οστεοπόρωση. Η οστεοπόρωση εμφανίζεται όταν ο οργανισμός μας «χάσει» πολύ οστικό ιστό και όταν συγχρόνως δεν παράγει αρκετό. Περίπου 1 στις 2 γυναίκες και 1 στους 4 άνδρες ηλικίας 50 και άνω, θα σπάσουν ένα οστό τους λόγω της οστεοπόρωσης. Η κληρονομικότητα, τα επίπεδα των ορμονών, η διατροφή και το lifestyle συμβάλουν στην ανάπτυξη και εξέλιξη της οστεοπόρωσης. Είναι ευρέος γνωστό ότι η ανεπαρκής πρόσληψη ασβεστίου μέσω της διατροφής συμβάλει σε χαμηλή πυκνότητα οστικής μάζας. Το ίδιο ισχύει όμως και για την «φτωχή» απορρόφηση του ασβεστίου από τον οργανισμό ακόμη και σε ενήλικες που προσλαμβάνουν ασβέστιο μέσω της διατροφής τους. Αυτό το γεγονός εξηγεί και τον λόγο του πως οι εντερικές παθήσεις συνδέονται με δυσαπορρόφηση θρεπτικών συστατικών, όπως η κοιλιακή και οι λοιπές φλεγμονές του εντέρου.
ΕΡΕΥΝΕΣ ΔΕΙΧΝΟΥΝ πως το μικροβίωμα του εντέρου μπορεί να επηρεάσει τον μεταβολισμό των οστών, και την απορρόφηση μετάλλων όπως το ασβέστιο μιας και το ασβέστιο απορροφάται κυρίως από τα τοιχώματα του ανώτερου τμήματος του λεπτού εντέρου. Το μικροβίωμα του εντέρου είναι μια πολυποίκιλη μικροβιακή «κοινότητα» αποτελούμενη από βακτήρια, μύκητες, ιούς και πρωτόζωα και εντοπίζεται στο γαστρεντερικό σωλήνα κυρίως στο παχύ έντερο. Ευθύνεται για την παραγωγή μεταβολιτών που επηρεάζουν συστήματα του οργανισμού, συμπεριλαμβανομένων των οστών μας.
Οι οστεοβλάστες
Οι οστεοβλάστες είναι κύτταρα που προέρχονται από τον μυελό των οστών και είναι υπεύθυνοί για την παραγωγή οστικού ιστού. Οι οστεοκλάστες είναι κύτταρα των οστών που διασπούν τον οστικό ιστό. Πρόσφατες έρευνες συμπεραίνουν ότι το εντερικό μικροβίωμα πιθανώς να επηρεάζει τους οστεοκλάστες. Οι ερευνητές κατέληξαν σε αυτό το συμπέρασμα μετά από πειράματα σε ποντικούς, όπου οι ποντικοί που είχαν έλλειψη σε μικρόβια του εντέρου, είχαν λιγότερο αριθμό οστεοκλαστών και αύξηση της οστικής πυκνότητας (χρειάζεται να γίνει περεταίρω έρευνα σε ανθρώπους). Σε μια άλλη έρευνα το 2020, σε δείγμα κοπράνων από 48 οστεοπορωτικούς ασθενείς και 48 υγειών ανθρώπων, βρέθηκε θετική συσχέτιση μεταξύ του υψηλού μικροβιακού φορτίου του εντέρου και της απώλειας οστικής μάζας.
Οι ζωντανοί μικροοργανισμοί οι οποίοι όταν χορηγούνται σε επαρκείς ποσότητες προάγουν την υγεία του οργανισμού-ξενιστή, στην προκειμένη του ανθρώπου, χαρακτηρίζονται προβιοτικά, ενώ το υπόστρωμα που χρησιμοποιείται επιλεκτικά από τους αυτούς και συμβάλλει στη σωστή ανάπτυξή τους, ονομάζεται πρεβιοτικά. Με άλλα λόγια, τα πρεβιοτικά είναι η τροφή των προβιοτικών. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτών αποτελούν οι φρουκτο-ολιγοσακχαρίτες και οι γαλακτολιγοσακχαρίτες.
Η λήψη των φρούτο-ολισακχαριτών, που αναφέρθηκαν προηγουμένως, οδηγεί στην παραγωγή λιπαρών οξέων βραχείας αλύσου, ως προϊόντα της μικροβιακής ζύμωσης, τα οποία φαίνεται να ελαττώνουν το εντερικό pH με αποτέλεσμα να διαλυτοποιείται το ασβέστιο και να αυξάνεται η απορρόφηση και η βιοδιαθεσιμότητά του στον οργανισμό. Επίσης τα λιπαρά οξέα βραχείας αλύσου, οι έρευνες έδειξαν ότι αναστέλλουν τους οστεοκλάστες ενώ βοηθούν τους οστεοβλάστες στην παραγωγή οστικής μάζας.
Οι άνθρωποί που ακολουθούν μια διατροφή βασισμένη σε φρούτα και λαχανικά έχουν υψηλότερα επίπεδα ολιγοζακχαριτων, γαλακτοολιζακχαριτων και βραχείας αλύσου λιπαρά οξέα άρα και καλύτερη απορρόφηση ασβεστίου. Όμως έχουν ακόμη ένα πλεονέκτημα! Έχουν και καλύτερα επίπεδα μικροβιακού φορτίου στον εντερικό σωλήνα που όπως εξηγήθηκε και συμβάλει εξίσου στην απορρόφηση ασβεστίου και στην μείωση της ελάττωσης της οστικής πυκνότητας.
Τα προβιοτικά
Όσον αφορά τα προβιοτικά, πρόσφατες έρευνες κατέληξαν ότι η χορήγηση lactobacillus casei Shirota, Lactobacillus rhamnosus GG ή η κατανάλωση κεφίρ, συστηματικά, αποτέλεσε σύμμαχο στην μείωση της απώλειας μετάλλων των οστών, και σε καλύτερη επούλωση μικροτραυμάτων των οστών όπως αυτές που αφορούν τους καρπούς των χεριών. Μην αμελείς το πιο σημαντικό από όλα… τις διατροφικές επιλογές σου!
TIP 1
Η διατροφή παίζει το σημαντικότερο ρόλο στην υγεία μας. Κατανάλωση φρούτων και λαχανικών πλούσιων σε πρεβιοτικά και ειδικότερα φρουτο-ολιγοσακχαρίτες όπως, μήλα, μπανάνα, σπαράγγια, κρεμμύδια, σκόρδο, πράσα, αγκινάρες, άσπρο και κόκκινο λάχανο, μπρόκολο, ραδίκια, κριθάρι, βρόμη, φύτρο σιταριού, θα βοηθήσει στην πρόσληψη της απαραίτητης ποσότητας αυτών. Αντίστοιχα, κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε ασβέστιο όπως το άπαχο γάλα, το γιαούρτι, το κεφίρ, τα αμύγδαλα, το σπανάκι κ.α. καθώς και τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη D όπως ο σολομός, οι σαρδέλες, τα μανιτάρια κ.α. είναι επίσης σημαντικά για την υγεία των οστών. Προσοχή στη λήψη νατρίου μέσω των τροφών, η οποία δεν θα πρέπει να ξεπερνά τα 2300 mg τη μέρα.
TIP 2
Τρέξιμο, χορός, περπάτημα. Η άσκηση συμβάλλει στη μείωση του κινδύνου της οστεοπόρωσης και γενικότερα δυναμώνει το σκελετό μας!
TIP 3
Συνδύασε τις τροφές σωστά ή επίλεξε το καταλληλότερο συμπλήρωμα διατροφής για εσένα. Μεταξύ των διαθέσιμων μορφών ασβεστίου, το κιτρικό ασβέστιο απορροφάται κατά 25% περισσότερο σε σχέση με το ανθρακικό ασβέστιο, ανεξάρτητα από τη λήψη γεύματος, αποτελώντας την ιδανική μορφή για λήψη οποιαδήποτε στιγμή, ενώ προτιμάται σε περιπτώσεις στομαχικών διαταραχών και νεφρολιθίασης. Επιπλέον, η συγχορήγηση της βιταμίνης D3 + Κ2 βοηθά στην αποτελεσματικότερη απορρόφηση του ασβεστίου, μειώνοντας τον κίνδυνο των σπονδυλικών καταγμάτων και των πτώσεων σε ηλικιωμένους.
Η Σπυριδούλα Χριστοπούλου Certified Holistic Health Practitioner γεννήθηκε στην Πάτρα και είναι πτυχιούχος του τμήματος Επιστημών Διατροφής και Διαιτολογίας του Διεθνούς Πανεπιστημίου της Ελλάδος. Από το 2005 εργάζεται ως διαιτολόγος – διατροφολόγος. Έχει ειδικευτεί στην διατροφική αντιμετώπιση των διατροφικών διαταραχών. Έχει πραγματοποιήσει ενημερωτικές ομιλίες στα πλαίσια προγραμμάτων Αγωγής Υγείας. Διετέλεσε επιστημονικός συνεργάτης του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος, σε συνεργασία με την Ε.Ι.Ε.Π (Ελληνική Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας). Από το 2015, ζει και εργάζεται στην Νέα Υόρκη, όπου ως πιστοποιημένη Holistic Health Practitioner και Heartmath Coach/Mentor βοηθά τους πελάτες της να γίνουν η καλύτερη εκδοχή του εαυτού τους και να ζουν σε αρμονία. Τηλ. (646) 945-9344. E-mail: roula_christopoulou@hotmail.com