ΙΚΑΡΙΑ: Ένα νησί που οι κάτοικοί του ξεχνούν να γεράσουν
Posted by estiator at 10 November, at 10 : 42 AM Print
■ Του ΔΙΟΝΥΣΗ Ε. ΚΟΝΤΑΡΙΝΗ
Η ΙΚΑΡΙΩΤΙΚΗ φιλοσοφία είναι, Αφού περνάμε καλά με αυτά που έχουμε γιατί να σκοτωνόμαστε να βγάλουμε περισσότερα;
Η Ικαρία είναι ένα μυθικό νησί, με πανέμορφη φύση, παραλίες με κρυστάλλινα νερά, με υπερήφανους και ιδιόρρυθμους κατοίκους και ένδοξη ιστορία. Κι΄ ακόμη είναι γνωστή για τους χαλαρούς ρυθμούς της και την μακροζωία των κατοίκων της. Η φήμη της σαν το νησί με τους γηραιότερους κατοίκους, το νησί που προάγει την καλή ζωή, χωρίς άγχος και στρες έχει κάνει τον γύρο του κόσμου μέσα από άρθρα, ντοκιμαντέρ και αφιερώματα στον διεθνή τύπο. Η μακροζωία δεν είναι ο στόχος των κατοίκων του νησιού αλλά ένα αποτέλεσμα του τρόπου ζωής που κάνουν.
Η Ικαρία αποτελεί έναν γαστρονομικό τουριστικό προορισμό. Στο νησί αυτό μπορεί κανείς να ανακαλύψει συνταγές και φαγητά με ιστορία αιώνων Θα μάθετε με τι τρέφονται οι Ικαριώτες και ζουν πολλά χρόνια, είναι υγιείς και πάντοτε έτοιμοι για γλέντι. Η διατροφική παράδοση στην Ικαρία συνδυάζει το γευστικό αποτέλεσμα με την υψηλή διατροφική αξία που χαρίζουν απόλαυση, υγεία και μακροζωία. Η ποιότητα των παραδοσιακών προϊόντων της Ικαρίας είναι πολύ υψηλή και δεν είναι τυχαίο ότι πολλά από αυτά έχουν κερδίσει διακρίσεις σε διαγωνισμούς και στο εξωτερικό.
Τα τοπικά προϊόντα της Ικαρίας βασίζονται κυρίως στην κτηνοτροφία, την γεωργία και την αλιεία. Τα περισσότερα από αυτά παραμένουν στο νησί, όμως κάποια εξάγονται και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας.
Σε όλα τα μέρη της Ικαρίας θα βρείτε κρέας, κατσικίσιο, χοιρινό, βοδινό και κοτόπουλα, καθώς επίσης θα βρείτε τυρί από ντόπιο κατσικίσιο γάλα, την ονομαστή καθούρα.
Το τυρί Καθούρα ή Καθουρίτσα, είναι ένα παραδοσιακό προϊόν, γνωστό από τον 17ο αιώνα. Παρασκευάζεται από κατσικίσιο γάλα από ντόπια κατσίκια ελευθέρας βοσκής. Είναι σε χρώμα λευκό, ωριμάζει σε άλμη και διακρίνεται για την αυθεντική του γεύση. Συνήθως είναι ανάλατη αλλά υπάρχουν και ποικιλίες αλμυρές και πικάντικες.
Το πιο αγαπημένο κρέας των Ικαριωτών είναι αυτό των Ρασκών, των αγριοκάτσικων που ζούνε στο νησί. Τα Ρασκά είναι κατσίκια ελευθέρας βοσκής, λευκά ή μαύρα, μετρίου αναστήματος. Ζουν κυρίως στις ορεινές περιοχές του νησιού.
Στα παραδοσιακά προϊόντα της Ικαρίας θα πρέπει να αναφερθούν αφενός το ονομαστό, από πολύ παλιά, μέλι Ικαρίας, και τα άφθονα και ωραία καρύδια, τα οποία μάλιστα βρίσκουν τις κατάλληλες κλιματολογικές συνθήκες για να αναπτυχθούν και να ευδοκιμήσουν.
Η μελισσοκομία εμφανίζει μεγάλη ανάπτυξη στο νησί και το μέλι της Ικαρίας θεωρείται σαν ένα από τα καλύτερα της Ελλάδας. Ξεχωρίζει για την άριστη ποιότητα και την μοναδική του γεύση και το χαρακτηριστικό άρωμα. Παράγεται από το πευκόδεντρο και από διάφορες ποικιλίες αρωματικών φυτών. Το μέλι της Ικαρίας, γνωστό στους ντόπιους και με την ονομασία άναμα, είναι ένα από τα καλύτερα στην Ελλάδα. Παράγεται από τον θάμνο ρείκι, ένα φυτό με πάρα πολλές θεραπευτικές ιδιότητες και είναι πηχτό σε αντίθεση με άλλα μέλια. Τα τελευταία χρόνια όλοι οι παραγωγοί του νησιού καταβάλουν εξαιρετικές προσπάθειες ώστε να συνεχίσουν την παραδοσιακή ικαριώτικη μελισσοκομία. Το μέλι της Ικαρίας έχει γίνει διεθνώς γνωστό για τις ευεργετικές του ιδιότητες που χαρίζουν μακροζωία. Τέσσερα είναι τα κύρια είδη μελιού της Ικαρίας. Το Θυμάρι, έντονα αρωματικό μέλι με λαμπερό διαυγές χρώμα και εξαιρετική γεύση. Αναματόμελο Ερείκης, Μέλι σκουρόχρωμο με έντονη γεύση Έχει θρεπτική αξία και τονώνει το οργανισμό. Ανθέων, Μέλι από μεγάλη ποικιλία ανοιξιάτικων φυτών. Σκουρόχρωμο με υψηλή θρεπτική αξία. Πεύκο. Προέρχεται από μελιτώδεις εκκρίσεις και δεν είναι ιδιαίτερα γλυκό.
Η Ικαρία επίσης έχει μεγάλη παραγωγή κηπευτικών, ντομάτες, αγγούρια, λάχανα, φασόλια, κουκιά, πιπεριές κ.α. Όλα αυτά καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος της αγοράς του νησιού.
Από φρούτα ξεχωρίζουν τα ροδάκινα, μήλα, σύκα, καρπούζια και πεπόνια. Όμως ονομαστά είναι τα σταφύλια του νησιού, τα γνωστά Καίσια Ικαρίας και η ποικιλία, Φωκιανό από το οποίο παράγεται ο ονομαστός Πράμνειος Οίνος. Το κρασί που συνδέθηκε με τις περιπέτειες και την λατρεία του θεού Διονύσου στο νησί της Ικαρίας.
Κατά την αρχαιότητα το όνομα Πράμνειος, προέρχεται από τις λέξεις “πραϋνει το μένος” Μια άλλη εξήγηση είναι ότι έχει πάρει το όνομά του από ένα όρος της Ικαρίας, την Πράμνη όπου εκεί αναπτύσσονται τα αμπέλια. Ο Πράμνειος Οίνος. Το κρασί του θεού Διονύσου. Κάθε επισκέπτης θα πρέπει οπωσδήποτε να δοκιμάσει το Ικαριώτικο κρασί. Σίγουρα θα μαγευτεί και δεν θα θέλει να φύγει από την Ικαρία.
Ο θρύλος του Πράμνειο Οίνου ξεκινάει από την εποχή του Ομήρου. Τη μαγική δύναμη του κρασιού γεύονται οι ήρωες της Ιλιάδας καθώς ετοιμάζονται για την μάχη. Η Ικαρία φημίζεται γι΄αυτό το δυνατό κόκκινο κρασί της με τις ευεργετικές του ιδιότητες, γνωστές από τη μυθολογία μας. Έτσι το όνομά του Πράμνειος Οίνος συνδέεται με την λατρεία του Θεού Διονύσου. Σύμφωνα με την μυθολογία ο Διόνυσος γεννήθηκε στην Ικαρία και μάλιστα σε μια σπηλιά κοντά στον Δράκανο.
Το σταφύλι από το οποίο παράγεται ο Πράμνειος οίνος είναι χρώματος μαύρου – ερυθρού και ξηρό. Με φυσικό τρόπο φτάνει σε υψηλούς αλκοολικούς βαθμούς άνω των 16 κάτι που το καθιστά ιδιαίτερα δυνατό. Οι αμπελώνες που παράγουν αυτό το σταφύλι βρίσκονται στις περιοχές του Εύδηλου, των Ραχών και της Προεσπέρας. Συνολικά στην Ικαρία παράγονται 12 τοπικοί οίνοι με κυριότερο το Φωκιανό. Η ποικιλία Φωκιανό κάνει την εμφάνισή της τον 15ο μΧ αιώνα και έχει συνδέσει το όνομά της με τον Πράμνιο Οίνο. Τα σταφύλια από τα οποία παράγεται αυτό το κρασί έχουν ένα ιδιαίτερο άρωμα και είναι μεγάλα, κόκκινα, κωνικού σχήματος ενώ οι ρόγες τους έχουν μέτριο μέγεθος.
Mέσα στα παραδοσιακά προϊόντα της Ικαρίας μια ξεχωριστή θέση θα πρέπει να δώσουμε και στα γλυκά του κουταλιού, με το πιο γνωστό τριαντάφυλλο με την ιδιαίτερη χαρακτηριστική γεύση του λουλουδιού, στις μαρμελάδες, τα βότανα κι΄ακόμη τις καταπληκτικές πίτες.
Με κάθε ειλικρίνεια να πω ότι αυτά είναι μερικά από τα πάρα πολλά που μπορεί να μας προσφέρει το ιστορικό νησί της Ικαρίας. Ίσως μιαν άλλη φορά μας δοθεί η ευκαιρία για ακόμη περισσότερα.