Λέσβος – Λάδι, Κρασί, Τυρί, Μέλι
Posted by estiator at 3 January, at 15 : 39 PM Print
Το περιβόλι της αυτοκρατορίας, ονόµαζαν οι Οθωµανοί την Λέσβο, επειδή παρήγαγε τα πάντα
■ Γράφει ο Διονύσης Ε. Κονταρίνης
ΓΙΑ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΧΡΟΝΙΑ η παραγωγή παραδοσιακών αγροτικών προϊόντων έχει απλωθεί πάνω από την Ελλάδα. Όµως, µπορεί να πει κανείς, ότι η παράδοση αυτή δεν έχει ποτέ σταµατήσει στο νησί της Λέσβου. Η ζωή συνεχίζει και σήµερα, µε το πέρασµα των αιώνων να διατηρεί πάρα πολλά στοιχεία από τον παλιό της αγροτικό χαρακτήρα πάνω στο νησί. Έτσι µπορεί να πει κανείς ότι ο τρόπος παραγωγής αγροτικών προϊόντων στην Λέσβο δεν σταµάτησε ποτέ. Λάδια, τυριά, κρασιά, κρεατικά και ψαρικά, γλυκά κουταλιού και µαρµελάδες είναι ένας χρυσός πλούτος του νησιού. Και η παράδοση στο νησί προχωράει µε ένα από τα κύρια προϊόντα παραγωγής να είναι το λάδι.
Το λάδι
Υγρό χρυσάφι το αποκαλούσε ο Όµηρος. Η ιστορία της ελιάς και του λαδιού της Λέσβου έχει ένα παρελθόν τριών χιλιάδων χρόνων. Ατέλειωτοι οι ελαιώνες, αφού το 30% περίπου της συνολικής έκτασης του νησιού αποτελείται από ελαιώνες και φυσικά είναι µεγάλη η παραγωγή του χρυσού υγρού. Τα γόνιµα χωράφια απλώνονται ένα γύρω, και η εύφορη γη αποδίδει καρπούς που δεν έχουν χάσει τίποτα από την παλιά τους νοστιµιά.
Σπουδαίο και ονοµαστό το παρθένο ελαιόλαδο της Λέσβου είναι πλούσιο σε µονοκόρεστα λιπαρά οξέα και συγκαταλέγεται στα καλύτερα προϊόντα της Ελλάδας. Είναι ασύγκριτο σε γεύση και µε τις καλύτερες διατροφικές ιδιότητες. Χαρακτηρίζεται από το ελαφρύ χρυσοκίτρινο χρώµα του και το ευχάριστο άρωµα. Πάνω από έντεκα εκατοµµύρια ελαιόδεντρα καλύπτουν όλο το νησί.
Στο νησί υπάρχουν τα τρία είδη από τις πιο εξαιρετικές ελιές. Η κολοβή ελιά, η λαδολιά και η αδραµυτινή. Το λάδι της Λέσβου έχει βραβευθεί σε πολλές διεθνείς εκθέσεις. Στο νησί της Λέσβου υπάρχουν µοναδικά κτίσµατα που σχετίζονται µε την παραγωγή λαδιού, όπως ελαιοτριβεία, εργοστάσια αποθήκευσης και συσκευασίας και άλλα.
Ένα από αυτά, το ελαιοτριβείο της Αγίας Παρασκευής έχει µετατραπεί σε µουσείο όπου εκεί φιλοξενούνται όλα τα σχετικά µε την ελαιοπαραγωγή.
Σήµερα, εκατό χρόνια µετά από την εποχή της µεγάλης τους παραγωγής τα περισσότερα ελαιοτριβεία έχουν αποµείνει κουφάρια µιας ένδοξης εποχής.
Τα κρασιά
H Λέσβος µπορεί να πει κανείς ότι είναι ένα νησί που µοιάζει µε ένα απέραντο αµπελώνα µε λογιών λογιών σταφύλια. Σταφύλια σε όλες τις αποχρώσεις και όλες τις γεύσεις γεµίζουν όλες τις γωνιές του νησιού. Και φυσικά η παραγωγή του κρασιού σπουδαία και πολύ µεγάλη. Από την αρχαιότητα η Λέσβος ήταν τόπος παραγωγής καλού κρασιού. Τα κρασιά του νησιού ήσαν τα πιο περιζήτητα αλλά και τα πιο ακριβά στις αγορές της αρχαίας Αθήνας και της Ρώµης. Σήµερα στο νησί κυκλοφορούν περισσότερες από 40 ετικέτες καλού κρασιού.
Ονοµαστά και περιζήτητα τα κρασιά της Λέσβου από την αρχαιότητα, Ο αρχαίος ποιητής Αρίσταρχος, εκθειάζει τα κρασιά του νησιού και τα αποκαλεί “Αµβροσίαν”.
Εντυπωσιακή είναι ερυθρή ποικιλία του Λεσβιακού κρασιού που καλλιεργείται στο απολιθωµένο δάσος που βρίσκεται στον κρατήρα του ηφαιστείου. Εκεί βρίσκονται και οι αµπελώνες του Γιάννη Λάµπρου, που τον περίφηµο οίνο του Μεθυµναίος παρουσιάσαµε στο περιοδικό µας πριν µερικούς µήνες. Το όνοµα Μεθυµναίος είναι ένα από τα επίθετα που είχε ο θεός του κρασιού, ο Διόνυσος.
Στο βόρειο τµήµα του νησιού και στην περιοχή Μάκαρα καλλιεργούνται οι αµπελώνες που παράγουν τα κρασιά Φωκιανό, Καλλονιάτικο και Μοσχάτο.
Άλλες ονοµαστές ποικιλίες είναι η Μανδηλαριά, Αθήρι και Ασύρτικο που καλλιεργούνται στην περιοχή Πλωµαρίου.
Τα τυριά
Τα καλύτερα στην Ελλάδα. Η κτηνοτροφία είναι σε όλο της το µεγαλείο στο νησί της Λέσβου. Κοπάδια από πρόβατα γεµίζουν όλα τα γύρω βοσκοτόπια και χιλιάδες είναι τα γίδια που βόσκουν στις βουνοπλαγιές. Έτσι η τυροκοµία έχει γράψει τη δική της ιστορία και το νησί έχει µια ξεχωριστή παράδοση στην παρασκευή τυριών.
Η Λέσβος έχει πάρα πολύ µεγάλη παράδοση στα τυριά. Ονοµαστά είναι το λαδοτύρι, η φέτα και το κασέρι του νησιού. Παραδοσιακ΄λα προϊόντα και µάλιστα µε ονοµασία προέλευσης το λαδοτύρι ή κεφαλάκι Μυτιλήνης και η φέτα, προϊόντα µοναδικά στη γεύση τους και το άρωµά τους.
Το λαδοτύρι, είναι ένα παραδοσιακό ελληνικό τυρί το οποίο έχει χαρακτηριστεί σαν ΠΟΠ (Προϊόν Ονοµασίας Προέλευσης). Το λαδοτύρι παρασκευάζεται αποκλειστικά στην Μυτιλήνη από πρόβειο γάλα ή µείγµα µε κατσικίσιο. Το σχήµα του είναι κυλινδρικό και παραµένει τουλάχιστον για τρεις µήνες σε υπόγειες αποθήκες. Η Γραβιέρα παρασκευάζεται από πρόβειο γάλα ή σε µίξη µε γίδινο και χρειάζεται τριών µηνών αποθήκευση. Έχει γεύση υπόγλυκη και έχει χαρακτηριστεί και αυτ΄πο σαν προϊόν ΠΟΠ. Ονοµαστή επίσης είναι και η µυζήθρα που παράγεται στο νησί της Λέσβου. Όλα τα γαλακτοκοµικά προϊόντα έχουν µια µοναδική γεύση και αυτό οφείλεται στα ιδιαίτερα συστατικά τους αλλά και στην ωρίµανσή τους η οποία διαρκεί αρκετό χρόνο.
Το µέλι
Το µέλι είναι ένας αληθινός θησαυρός υγείας και δύναµης. Σύµφωνα µε την µυθολογία µας στο ακρωτήρι του νησιού της Λέσβου, στις Βρίσες ζούσαν οι Βρίσες Νύµφες που σαν σκοπό τους είχαν να φροντίζουν την παραγωγή µελιού. Έτσι µπορούµε να πούµε ότι το µέλι, που είναι µια προσφορά του Θεού, υπάρχει πάνω στο νησί της Λέσβου από τα αρχαία χρόνια.
Η εντυπωσιακή η βιοποικιλότητα του εδάφους αλλά και οι προσπάθειες των παραγωγών έχουν φέρει σ΄ένα υψηλό σηµείο την παραγωγή του µελιού. Η εµπειρία τους εξασφαλίζει ένα µοναδικό τοπικό προϊόν γεµάτο µε την ποικιλία των αρωµάτων της Λεσβιακής γης.
Ονοµαστό το θυµαρίσιο µέλι του νησιού της Λέσβου όπου µπορεί κανείς να το βρει σε οποιοδήποτε σηµείο του νησιού. Όµως επίσης ονοµαστά είναι και το µέλι καστανιάς αλλά και το ανθοµελορείκης.
Οι Λέσβιοι παραγωγοί µελιού τηρούν όλες τις σύγχρονες προδιαγραφές κατά την διαδικασία παραγωγής µελιού ώστε να προσφέρουν σε πολλούς τύπους το πολυβραβευµένο προϊόν τους.
Πανέµορφο το νησί της Λέσβου µε τα υπέροχα παραδοσιακά προϊόντα του. Προϊόντα πολυβραβευµένα που ταξιδεύουν σε όλες τις γωνιές της γης. Ίσως κάποια στιγµή ξαναπεράσουµε να δούµε και άλλα όµορφα και ωραία.