Οι πολλαπλές συνέπειες του σχίσματος στην Ορθοδοξία
Posted by estiator at 10 November, at 06 : 35 AM Print
Του Νίκου Σταματάκη*
Ο Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος οδηγεί την Ορθοδοξία στο Σχίσμα, εμπλεκόμενος σε γεωπολιτικούς ανταγωνισμούς.
H απόφαση της Ρωσικής Εκκλησίας στις 15 Οκτωβρίου να διακόψει την κοινωνία με το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως επικύρωσε και τυπικά το από καιρό διαφαινόμενο Σχίσμα των δύο μεγάλων «πόλων» της Ορθοδοξίας.
Πολλοί απέδωσαν την ευθύνη για τη δημιουργία του Σχίσματος στη Ρωσία και ειδικά στον πρόεδρο Πούτιν, κυρίως για την προσάρτηση της Κριμαίας και την «αυτονόμηση» της Ανατολικής Ουκρανίας. Είναι αληθές ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν χρησιμοποιεί την Ρωσική Εκκλησία για γεωπολιτικούς σκοπούς και επίσης ότι οι τελευταίες αποφάσεις αποφάσεις της Ρωσικής Εκκλησίας είναι κάπως σκληρότερες του δέοντος.
Αλλά πόσο επιλήψιμη είναι η χρήση μιας τέτοιας «ήπιας δύναμης» (soft power) από τη Ρωσία τη στιγμή που είναι γνωστό ότι σειρά Ευαγγελικών -περιλαμβανομένων και του μακαρίτη Billy Graham και του γιού του Franklin- πήγαν στη Ρωσία πριν και μετά την πτώση του κομμουνισμού για προσηλυτισμό;
Επιπλέον, δεν ήταν η Ορθοδοξία που σε πολλές αποφάσεις συνόδων καταδίκασε την ύπαρξη «εθνoφυλετικών» ορίων στους κόλπους της; Με τη σαφέστατη εξήγηση ότι αυτό αντιβαίνει στα κηρύγματα του Αποστόλου Παύλου; Πώς λοιπόν o κ. Βαρθολομαίος διασπά την Ουκρανία στη βάση του εθνοφυλετισμού και των ορίων κρατικής επιρροής;
Οι κινήσεις του κ. Βαρθολομαίου αποτελούν τον ορισμό της «κρημνοβασίας»: Την τελευταία φορά που χρησιμοποιήθηκε ο όρος αυτός ευρύτατα ήταν για ένα εξίσου τυχοδιωκτικά φερόμενο ιεράρχη, τον Αρχιεπίσκοπο και πρόεδρο της Κύπρου Μακάριο. Στον Μακάριο η ιστορία έχει ήδη αποδώσει σημαντικότατο μερίδιο ευθύνης για την τραγική ιστορία της μεγαλονήσου.
Λάθη και τυχοδιωκτισμοί
Αλλά ας καταμετρήσουμε εδώ τα λάθη και τους τυχοδιωκτισμούς του κ. Βαρθολομαίου:
1 Ο κ. Βαρθολομαίος ανέτρεξε στην ιστορία του 17ου αιώνα για να δικαιολογήσει το δικαίωμά του να χορηγήσει Αυτοκεφαλία στη σχισματική Εκκλησία της Ουκρανίας υπό τον κ.Φιλάρετο. Απέφυγε όμως επιμελώς να εξηγήσει ότι ο ίδιος είχε αναφέρει γραπτώς με επιστολή του στον Πατριάρχη Μόσχας, στις 28 Σεπτεμβρίου 1999, ότι αναγνωρίζει «εις το ακέραιον την αρμοδιότητα» της Ρωσικής Εκκλησίας επί των εκκλησιαστικών θεμάτων της Ουκρανίας. Και παλαιότερα είχε καταδικάσει τη σχισματική Εκκλησία της Ουκρανίας υπό τον κ. Φιλάρετο.
2 Έπιπλέον, με την τωρινή του απόφαση ο κ. Βαρθολομαίος παραβίασε παράδοση αιώνων που αφορά τη δημοκρατική λειτουργία της Ορθοδοξίας. Σύμφωνα με την παράδοση, αυτή η απόφαση, η Αυτοκεφαλία κάποιας Εκκλησίας πρέπει να αναγνωρίζεται «συνοδικώς» με συναίνεση των πέντε πρωτογενών Πατριαρχείων και, μάλιστα, στα πλαίσια μεγάλης συνόδου. Στην Ορθοδοξία ο Πατριάρχης είναι «πρώτος μεταξύ ίσων». Όμως ο κ. Βαρθολομαίος επέλεξε ξαφνικά να μετατραπεί σε Πάπα και να αποκτήσει το αυτεξούσιο και το αλάθητο.
3 Αλλά το βασικότερο αμάρτημα του κ. Βαρθολομαίου είναι η εμπλοκή του Πατριαρχείου σε περίπλοκα γεωπολιτικά προβλήματα και σχεδιασμούς επί των οποίων δεν έχει κανένα έλεγχο. Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία πολλαπλών κρίσεων και διαιρέσεων όχι μόνο με το Πατριαρχείο Μόσχας και εντός της Ουκρανίας αλλά και σε άλλες χώρες (ειδικά στα Βαλκάνια και στην Ελλάδα) αλλά ακό- μα και ανάμεσά μας, στην Αμερική.
Πολλαπλές κρίσεις και διαιρέσεις
Α) Καταρχήν θέτει σε κίνδυνο το ίδιο το Πατριαρχείο και την συνέχιση της ύπαρξής του στην Πόλη, γεγονός καθόλου εξασφαλισμένο λόγω του αυταρχισμού του ισλαμιστή «Σουλτάνου» Ερντογάν και των στενών του σχέσεων με τον επίσης αυταρχικό Βλαντιμίρ Πούτιν. Οι δύο τους είναι σε θέση να ανατρέψουν την θέση του Πατριαρχείου στην Πόλη εν μια νυκτί. .
Β) Έβαλε φωτιά στην Ορθοδοξία της Ουκρανίας όπου τώρα απειλούνται βιαιοπραγίες για τις οποίες ο κ.Βαρθολομαίος περιορίζεται σε «έκκλησιν προς πάσας τας εμπλεκομένας πλευράς να αποφεύγουν καταλήψεις Ναών, Μονών και άλλων περιουσιακών στοιχείων, ως και πάσαν πράξιν βίας και εκδικητικότητος, εις επικράτησιν της ειρήνης και της αγάπης του Χριστού». Με άλλα λόγια, «να σε κάψω Γιάννη, να σε αλείψω μέλι» που λέει και ο σοφός λαός μας… Εάν κ. Βαρθολομαίε ενδιαφερόσουν για την «αγάπη του Χριστού» δεν θα οδηγούσες τα πράγματα βιαστικά σε αδιέξοδο ώστε τώρα να απειλούνται ζωές αθώων χριστιανών. Για άλλα ενδιαφερόσουν και εσύ και ο Ουκρανός πρόεδρος κ.Ποροσένκο ο οποίος τώρα ανακάλυψε ξαφνικά ότι «ο Κύριος εισάκουσε τις προσευχές μας»…
Γ) Δημιούργησε τεράστια προβλήματα εντός της Ελλάδος όπου οι διχαστικές του ενέργειες έχουν ήδη οδηγήσει τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο σε ανοιχτή σύγκρουση μαζί του. Η σύγκρουση τώρα επεκτείνεται και γενικεύεται καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των ιεραρχών της Ελλάδας έχουν λάβει θέση υπέρ της Ρωσικής Εκκλησίας και εναντίον του Βαρθολομαίου. Ταυτόχρονα η ημιαυτόνομη Εκκλησία της Κρήτης τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και περιοχές της Βόρειας Ελλάδας υπάγονται πνευματικά στο Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης και έχουν πλέον απωλέσει την «κοινωνία» με το Ρωσικό Πατριαρχείο. Επιπλέον, καθώς η Ρωσική Εκκλησία ήδη έκανε έκκληση διακοπής των δωρεών προς τις μονές του Αγίου Ορους που επίσης υπάγονται πνευματικά στο Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης, είναι φανερό ότι η Ελλάδα θα δεχτεί σημαντικό οικονομικό πλήγμα στον τουρισμό και τις λοιπές επενδύσεις από τη Ρωσία. Ισως αυτό το τελευταίο είναι μια υπερβολή από ρωσικής πλευράς…
Δ) Η προτεινόμενη χορήγηση Αυτοκεφαλίας στην Αρχιεπισκοπή Αχρίδος (Σκόπια) που υπαγόταν στην Εκκλησία της Σερβίας ήδη αναβλήθηκε καθώς ο κ. Βαρθολομαίος (και οι γεωπολιτικοί του σύμβουλοι) φοβήθηκε προσχώρηση της Εκκλησίας της Σερβίας στο Πατριαρχείο Μόσχας.
Ε) Έπιτείνει τις ήδη έντονες φωνές αντίδρασης εντός της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αμερικής. Πως μπορεί να δικαιολογήσει την απόλυτη άρνησή του για Αυτοκεφαλία – ή έστω διοικητική αυτονομία – της Εκκλησίας της Αμερικής τη στιγμή που τόσο εύκολα και αυταρχικά χορηγεί Αυτοκεφαλία στην Ουκρανία; Και μάλιστα σε μια περιοχή της με έντονο ναζιστικό παρελθόν αλλά και παρόν; Την ίδια στιγμή δεν είναι σε θέση να επιβάλλει την διαφάνεια και την κάθαρση στην Εκκλησία μας, που το Πατριαρχείο θεωρεί «σπίτι του», ανοίγεται στα βαθιά νερά των γεωπολιτικών επιδιώξεων των μεγάλων δυνάμεων… Ας γνωρίζει ότι το κύρος του Πατριάρχη στην Αμερική ποτέ στα τελευταία 100 χρόνια δεν είχε περιπέσει σε χαμηλότερο επίπεδο.
ΣΥΜΠEΡΑΣΜΑ: Με τις τελευταίες αποφάσεις και κινήσεις του ο κ. Βαρθολομαίος αποδείχτηκε καταστροφικός για την Ορθοδοξία αλλά και επικίνδυνος για την ύπαρξη του ίδιου του Πατριαρχείου στην Πόλη.
*Ο Νίκος Σταματάκης (nickstamatakis50@gmail.com) είναι διδάκτωρ κοινωνικών επιστημών, διεθνολόγος και επιχειρηματίας που ζει και εργάζεται στη Νέα Υόρκη. Διετέλεσε κύριος αρθρογράφος του Εθνικού Κήρυκα (1991-97) και συνεργάτης του mignatiou.com (2014-2016) και της αθηναϊκής εφημερίδας «Δημοκρατία» (2016-18). Από το 2017 αρθρογραφεί στην εβδομαδιαία «Εφημερίδα Ν. Υόρκης»
