Πατεράδες, Γιοι και ο Cat Stevens
Posted by estiator at 7 November, at 07 : 02 AM Print
ΣΤΟΧΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΠΙΤΥΧΙΑ
Του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ N. ΚΟΛΙΤΣΑ Business Coach
Ως σύμβουλος εστιατορίων -με πολλούς Ελληνοαμερικανούς πελάτες- βλέπω το ίδιο σκηνικό να επαναλαμβάνεται: Δυσαρέσκεια ανάμεσα σε πατέρα και γιο εντός του εστιατορίου. Η σχέση πατέρα και γιού είναι τόσο τεταμένη που τη δεκαετία του 1970 ο -γεννημένος στο Ηνωμένο Βασίλειο- Έλληνας τραγουδιστής και τραγουδοποιός Cat Stevens (γνωστός ως Steven Georgiou και Yusuf Islam) έγραψε ένα κλασικό ποπ κομμάτι για ακουστική κιθάρα βασισμένος στην προσωπική του εμπειρία από το ελληνοκυπριακό καφέ που ανήκε στον πατέρα του και που ορθά είχε τον τίτλο «Πατέρας και Γιος». Το τραγούδι είναι ένας διάλογος ανάμεσα στο γονιό και τον απόγονό του και αποκαλύπτει την ουσία του πράγματος: «Από τη στιγμή που άρχισα να μιλάω είχα εντολή να ακούω».
Μπορώ να το επιβεβαιώσω από τις δικές μου εμπειρίες. Ως έφηβος έτσι και μ’ έβρισκε ο πατέρας μου ξαπλωμένο στον καναπέ να παρακολουθώ έναν ποδοσφαιρικό αγώνα, μου φώναζε να βγω έξω και να βρω κι άλλη δουλειά, να είμαι παραγωγικός. Όταν γύριζα σπίτι στις έξι το πρωί, μετά από 12ωρη βάρδια Σαββάτου στο εστιατόριο, μου έλεγε ότι δουλεύω πολλές ώρες και καλό θα ήταν να ανακατανείμω το χρόνο μου στο σχολείο. Κι όταν μ’ έβλεπε… θαμμένο ανάμεσα στα βιβλία, με συμβούλευε να μην επιτρέπω στο σχολείο να μου «τρώει τη ζωή». Χρειαζόμουν ισορροπία και λίγο ποιοτικό ελεύθερο χρόνο. Η συμβουλή του πατέρα μου σε κάθε περίπτωση δεν ήταν λανθασμένη, αλλά πάντα με άφηνε με την εντύπωση ότι με τίποτα δεν θα μπορούσα να τον ικανοποιήσω. Κι από ένα σημείο και μετά σταμάτησα να προσπαθώ.
Αργότερα, όταν αποφοίτησα, ανοίξαμε μαζί ένα εστιατόριο (με τα λεφτά του, εγώ δούλευα για ψίχουλα με σκοπό να αποκτήσω το δικό μου κεφάλαιο με την πάροδο του χρόνου). Τα εφτά χρόνια που έμεινα στο εστιατόριο οι καβγάδες αυξήθηκαν. Ποτέ δεν δούλευα αρκετά, δεν έκανα τίποτα σωστά. Οι ιδέες μου για προσφορές και για εκσυγχρονισμό χλευάζονταν. Ευτυχώς, έμαθα πώς να τον καταφέρνω, παρά την υποδεέστερη θέση μου. Όταν είχε ρεπό έδινα μια συνταγή στον μάγειρα και την έβαζα στον πίνακα προσφορών. Όταν ερχόταν την επόμενη μέρα αντιδρούσε με θυμό μέχρι που του έδειχνα την αύξηση των πωλήσεων και τις δέκα παραγγελίες που είχαν πουληθεί, οπότε μαλάκωνε. Και δεν είχε σημασία που τα κορυφαία πιάτα ήταν δικές μου δημιουργίες – κάθε φορά που είχα μια πρόταση, την απέρριπτε. «Εγώ σε σπούδασα», μου έλεγε, «και τώρα νομίζεις πως ξέρεις περισσότερα από μένα».
Κάποια στιγμή, ακόμη και η καλύτερη συμβουλή του πατέρα αγνοείται, χαμένη στο θόρυβο της συνεχούς κριτικής.
Τώρα, σαν σύμβουλος το βλέπω συνέχεια. Ένας πατέρας μπορεί να θεωρεί το γιό του «χαζό» και ανίκανο να πάρει αποφάσεις. Κάποιοι άλλοι είναι λιγότεροι σκληροί αλλά έχουν την ίδια νοοτροπία με τον πατέρα μου. Τίποτα και ποτέ δεν είναι αρκετά καλό. Και φυσικά υπάρχει η πίεση πιστεύοντας ότι όσα περισσότερα λέτε στο γιό σας, τόσο πιο πολλές πιθανότητες υπάρχουν να σας ακούσει. Φυσικά υπάρχει ένα όριο που πέραν αυτού το παιδί δεν πρόκειται να ακούσει τίποτα. Κάποια στιγμή, ακόμα και τα καλύτερα επιχειρήματα αγνοούνται, χάνονται στο θόρυβο της συνεχούς κριτικής. Κι εδώ φθάνουμε στο κέντρο του προβλήματος, το ψυχολογικό επίκεντρο της δυναμικής: Οι Έλληνες πατεράδες (ειδικά αυτοί που με αυταπάρνηση σκλαβώθηκαν σε μια δουλειά για να προσφέρουν ένα καλύτερο μέλλον στα παιδιά τους) πολύ συχνά ζουν μέσα από τα παιδιά τους. Με αυτόν τον τρόπο γίνονται μανιακοί με τον έλεγχο. Δεν τους αφήνουν χώρο να κάνουν τα δικά τους λάθη και περιμένουν απόλυτη υπακοή στις επιθυμίες τους. Φυσικά, αυτό είναι υπερβολικό αλλά καταλαβαίνετε τι θέλω να πω.
Η καλύτερη συμβουλή μου είναι να αποτραβηχτείτε, αλλά όχι εντελώς. Να παρέχετε παραμέτρους και να δίνεται συμβουλές κυρίως όταν σας το ζητούν. Υπάρχουν, εξάλλου, πολλές περιπτώσεις που ένας πεπειραμένος ιδιοκτήτης θα δει πράγματα που ο γιος του (που δεν διαθέτει την ίδια εμπειρία) δεν θα μπορέσει να δει. Σε αυτή την περίπτωση η συμβουλή είναι ευπρόσδεκτη. Όμως, θα πρέπει να είναι έτσι ακριβώς. Μία συμβουλή και όχι πίεση. Στην επιχείρηση οι πατεράδες και οι γιοι θα πρέπει να συσχετίζονται, πρώτα όπως υπαγορεύουν οι ρόλοι τους στην επιχείρηση και μετά ως πατέρας με γιο. Και φυσικά θα πρέπει να υπάρχει σεβασμός στη μεταξύ τους σχέση.
Στο τέλος του τραγουδιού ο Cat Stevens, τραγουδώντας ως ο γιος, αναφωνεί: «ξέρω ότι θα πρέπει να φύγω». Η σχέση θα πρέπει να λειτουργεί με αυτόν τον τρόπο και από τις δύο πλευρές, αλλιώς ο γιος θα κάνει αυτό που έκανα κι εγώ με την επιχείρηση του πατέρα μου πριν από 25 χρόνια. Κάποια στιγμή, ακόμη και η καλύτερη συμβουλή του πατέρα αγνοείται, χαμένη στο θόρυβο της συνεχούς κριτικής.
Ο Κωνσταντίνος Ν. Κολιτσάς είναι επιχειρηματικός εκπαιδευτής που εργάζεται στην τριπολιτειακή περιφέρεια της Νέας Υόρκης και πέρα από αυτήν. Επικοινωνήστε μαζί του στον αριθμό 203-947-6234 ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση ckolitsas@gmail.com.
