Προϊόντα Επτανήσων
Posted by estiator at 17 October, at 14 : 32 PM Print
■ Γράφει ο Διονύσης Ε. Κονταρίνης
Κεφαλλονιά
Η Κεφαλλονιά είναι το µεγαλύτερο κι΄ένα από τα πιο γοητευτικά νησιά του Ιονίου. Τα αποµεινάρια του αρχαίου πολιτισµού και η µακραίωνη ιστορία της δηµιουργούν µια αινιγµατική και ενδιαφέρουσα ατµόσφαιρα.
Αναµφισβήτητα η Κεφαλλονιά ξεχωρίζει από τα άλλα υπόλοιπα νησιά του Ιονίου για τα εύφορα εδάφη της. Οι απέραντοι ελαιώνες και οι αµπελώνες, εκτός από την οµορφιά τους χαρίζουν στο νησί και τα εκλεκτά προϊόντα τους. Κρασί, λάδι, ελιές, τυριά, µέλι ξεχωρίζουν καθώς είναι από τα πλέον φηµιασµένα.
Η αµπελουργία έχει µια πάρα πολύ µεγάλη ιστορία στο νησί της Κεφαλλονιάς, αφού οι ρίζες της χάνονται στα βάθη των αιώνων. Σύµφωνα µε την παράδοση το πρώτο κλήµα στο νησί το φύτεψε ο Κέφαλος, γιός του Ερµή και της Έρσης, ο οποίος έδωσε και το όνοµά του στο νησί.
Στην ιστορία του νησιού η αµπελουργία υπήρξε σηµαντικός παράγοντας για την οικονοµία της Κεφαλλονιάς. Οι κλιµατολογικές συνθήκες και η µεγάλη ποικιλία των αµπελιών ευνοούν την παραγωγή κρασιών εξαιρετικής ποιότητας. Ένα από αυτά είναι η παγκοσµίως γνωστή Ροµπόλα. Ένα κρασί ιδιαίτερης ποιότητας και γεύσης, που υπάγεται στα προϊόντα ΟΠΑΠ “Ονοµασία Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητος.” Χαρακτηριστικό είναι ότι τα κλήµατα της ροµπόλας κυριολεκτικά βγαίνουν µέσα από τις πέτρες Οι Ενετοί αποκαλούσαν την ροµπόλα Vino di dasso. Κρασί της πέτρας.
Σηµαντικό κέντρο παραγωγής της ροµπόλας είναι η περιοχή των Οµαλών στο κέντρο του νησιού. Το άρωµα της ροµπόλας χαρακτηρίζεται από την ευωδιά φρούτων, όπως ροδάκινο, κίτρο, µήλο.
Εκτός από την ροµπόλα, για την οποία και θα αφιερώσουµε ιδιαίτερο άρθρο, ονοµαστή είναι και η µαυροδάφνη της Κεφαλλονιάς καθώς και τα κρασιά Βοστιλίδι, Τσαουσί, και Μοσχάτο.
Μετά από τα κρασιά παγκοσµίως γνωστό είναι και το λάδι της Κεφαλλονιάς. Πρόκειται για ένα λάδι υψηλής ποιότητας. Ένα ακόµη φηµισµένο προϊόν του νησιού. Το κεφαλλονίτικο λάδι είναι αρίστης ποιότητας και ξεχωρίζει για την γεύση του, που όπως λένε είναι µοναδική. Η παραγωγή του ακόµη και σήµερα γίνεται µε παραδοσιακό τρόπο που τον γνωρίζουν µόνο οι Κεφαλλονίτες παραγωγοί.
Η φέτα είναι ένα παραδοσιακό τυρί της Κεφαλλονιάς. Μάλιστα οι Κεφαλλονίτες παινεύονται ότι από αυτούς η παραγωγή της φέτας εξαπλώθηκε σε όλη την Ελλάδα. Πρόκειται για ένα σκληρό ή µαλακό τυρί που χαρακτηρίζεται από µια ιδιαίτερη γεύση.
Η κεφαλλονίτικη φέτα και το ξεροτύρι ή κεφαλοτύρι και τα δυο είναι προϊόντα της ορεινής ζώνης του νησιού και είναι γνωστά σε ολόκληρο τον κόσµο για την µοναδική και πικάντικη γεύση τους.
Εκτός από την φέτα και το κεφαλοτύρι στην Κεφαλλονιά παράγονται ακόµη γραβιέρα, µυζήθρα και η γνωστή “στούµπα”ένα παραδοσιακό, σκληρό τυρί, από τα παλαιότερα στην Ελλάδα. Παράγεται από συνδιασµό πρόβειου και κατσικίσιου γάλακτος.
Από τα προϊόντα της Κεφαλλονιάς δεν λείπει το µέλι. Ένα ξεχωριστό προϊόν τον νησιού και µάλιστα σε δύο κατηγορίες. Το θυµαρίσιο µέλι, µε µια ιδιαίτερη γεύση και γνωστό για την καθαρότητα που έχει και το µέλι ελάτης, αρωµατικό µε το άρωµα από τα έλατα του Αίνου, ένα από τα καλύτερα µέλια που µπορεί να συναντήσει κανείς στον ελλαδικό χώρο,
Μερικά από τα χαρακτηριστικά φαγητά της Κεφαλλονιάς είναι η αλιάδα, η γνωστή σκορδαλιά, η οποία παρασκευάζεται µόνο µε πατάτα και πολύ σκόρδο, η µπακαλιαρόπιττα, η γίδα σοφιγάδο, (κοκινιστή µε πατάτες)και τα τσιγαρίδια,(σέσκουλα, σπανάκι και µυρωδικά µε ρίζι.) Και φυσικά κεφαλλονίτικο προϊόν το µαντολάτο.
Πολλά απόµη τα παραδοσιακά προϊόντα της Κεφαλλονιάς κι΄ισως κάποια άλλη φορά τα ξαναδούµε. Τώρα ας περάσουµε στο άλλο νησί που περιµένει λίγο πιο κάτω. Στην πανέµορφη Ζάκυνθο. Στο χιλιοτραγουδηµένο Φιόρο του Λεβάντε,όπως την είχαν ονοµάσει οι Ενετοί καταχτητές.
Ζάκυνθος
Πάντοτε στο νησί της Ζακύνθου επικρατούσε µια πλούσια βλάστηση ικανή να προσφέρει όλα τα αγαθά της φύσης. Έτσι ήταν επόµενο να εξεληχθεί η Ζάκυνθος σε ένα νησί µε αυξηµένη αγροτική παραγωγή. Και πρώτο από όλα τα αγροτικά προϊόντα του νησιού το ζακυθινό κρασί.
Υπάρχουν πάρα πολλά τοπικά κρασιά και τούτο διότι η κάθε οικογένεια παράγει το δικό της κρασί. Καλλιεργούνται πολλές ποικιλίες σταφυλιών και η κάθε µία ξεχωρίζει για την γεύση της, το χρώµα της, το άρωµά της. Οι πλέον ονοµαστές από τις ποικιλίες είναι το Γουστουλίδι, ο Παύλος, η Τουρκοπούλα, ενώ τα πιο εύγευστα κρασιά είναι το Κόκκινο, ο Αυγουστιάτης, η Κατσακούλια, η Mαύρη Ροµπόλα. Όµως το πιο ξακουστό ζακυνθινό κρασί είναι η Βερντέα, στο οποίο πολλοί έχουν δώσει την ονοµασία “Κρασί των Θεών.”
Και για την Ζάκυνθο το λάδι αποτελεί ένα ξεχωριστό παραδοσιακό προϊόν. Στο νησί υπάρχουν πάρα πολλές ποικιλίες ελαιοδέντρων τα οποία, µπορεί να πει κανείς, ότι είναι µοναδικά στη Μεσόγειο. Έτσι από τα ελαιόδεντρα αυτά παράγεται ένα εκλεκτό ελαιόλαδο και στις περισσότερες περιπτώσεις µε τον παλαιό παραδοσιακό τρόπο και αποτελεί ένα από τα κυριώτερα προϊόντα της παραγωγής στο νησί της Ζακύνθου.
Και εδώ, στην Ζάκυνθο το µέλι κατέχει µια από τις πρώτες θέσεις στα παραδοσιακά προϊόντα. Το ζακυνθινό µέλι παράγεται κατ΄εξοχήν στην ορεινή περιοχή του νησιού και µε τρόπο παραδοσιακό. Χαρακτηρίζεται από το άρωµα του και από την υπέροχη γεύση του. Πολλοί από τους κατοίκους του νησιού έχουν τις δικές του κυψέλες και παράγουν ένα θαυµάσιο γευστικό µέλι.
Ένα από τα κύρια παραδοσιακά προϊόντα του νησιού είναι και το Λαδοτύρι. Παράγεται από πρόβειο γάλα µε τον παλιό παραδοσιακό τρόπο και διατηρείται µέσα σε ελαιόλαδο. Χαρακτηριστικό του είναι µια έντονη αλµυρή γεύση µε µια σχετική ευχάριστη µυρωδιά και ανήκει στην κατηγορία σκληρού επιτραπέζιου τυριού. Η καλύτερη εποχή για την παραγωγή του λαδοτυριού είναι η Άνοιξη όπου τα ζώα έχουν αρκετό γάλα.
Ξεχωριστό παραδοσιακό προϊόν στην Ζάκυνθο το νεροκρέµµυδο, γνωστό και σαν Μπελουσιώτικο, λόγω της περιοχής που καλλιεργείται και παράγεται. Το κρεµµύδι αυτό έφεραν στο νησί οι Ενετοί καταχτητές. Χαρακτηριστικό αυτού του κρεµµυδιού είναι ότι πολλές το βάρος του ξεπερνάει το 1.5 κιλά.
Και φυσικά δεν θα πρέπει να αφήσουµε έξω από τα παραδοσιακά προϊόντα του νησιού την ζακυνθινή µαύρη σταφίδα. Καλλιεργείται σε µεγάλες εκτάσεις και η συγκοµιδή τους γίνεται τον Αύγουστο. Μετά την συγκοµιδή απλώνεται και αποξηρένεται στον ήλιο. Η ζακυθινή σταφίδα είναι γευστικότατη και θρεπτική. Η σταφίδα αποτελεί µια από τις κύριες πηγές εσόδων.
Κύθηρα
Tο τελευταίο στη σειρά των νησιών που απλώνει τις ζωγραφιές του στα κύµατα του Ιονίου.
Πανέµορφα και τα Κύθηρα, παρ΄όλο το άγωνο και πετρώδες έδαφός τους. Κι΄εδώ τα παραδοσιακά προϊόντα γράφουν τη δική τους ιστορία µε πρώτο το µέλι. Αυτό το θεϊκό προϊόν που εδώ, λόγω εδάφους, έχει µια ξεχωριστή οµορφιά και γεύση. Θυµαρίσιο το µέλι εδώ και αξεπέραστο για την µοναδική γεύση του και το άρωµά του. Η παραγωγή του µελιού στα Κύθηρα είναι γνωστή από την αρχαιότητα αφού ο Ηρακλείδης, 4ος πΧ αιώνας, γράφει στο έργο του “Περί Πολιτειών”. Η νήσος Κύθηρα φέρει γαρ πολλά και µέλι και οίνον. Φυσικά και από εδώ δεν λείπει το λάδι το οποίο συνήθως προέρχεται από βιολογικής καλλιέργειας εληές και µάλιστα ελιές που δεν αρδεύονται πράγµα που καθιστά το λάδι ακόµα πιο ποιοτικό και αυξάνει τις θρεπτικές και θεραπευτικές του ιδιότητες.
Το κρασί των Κυθήρων είναι πολύ µικρη παραγωγή σε σχέση µε τα υπόλοιπα Εφτάνησα και τούτο λόγω εδάφους. Είναι ένα κρασί ξηρό και σε χρώµα κόκκινο ή ξανθό. Η παραγωγή του είναι πολύ µικρή γι΄αυτό και κυκλοφορεί σε περιορισµένες ποσότητες στην αγορά. Στον τοµέα των ποτών τα Κύθηρα έχουν την παραδοσιακή Φατουράδα. Πρόκειται για ένα αποκλειστικά ποτό του νησιού το οποίο παρασκευάζεται από τσίπουρο ή ρακί, κανελογαρύφαλα και άρωµα από φρούτα. Είναι ένα ποτό γευστικό και απολαυστικό.
Άλλο παραδοσιακό προϊόν είναι το Τσιριγώτικο λουκάνικο. Πρόκειται για ένα λεπτό λουκάνικο όµως καταπληκτικό στη γεύση. Ένας µεζές πρώτης κατηγορίας για απολαυστικές στιγµές µε ένα ουζάκι κάτω από τα πλατάνια της πλατείας.
Αµυγδαλωτό, Μελόψωµο, Αχλαδάκι, Καλιτσούνα, Κουφέτο, Μάντολες, Μελούνια και πάρα πολλά άλλα, είναι µερικά από τα αποκλειστικά προϊόντα του µησιού. Κάποια άλλη φορά θα πούµε ακόµη περισσότερα για τα κυθηριώτικα παραδοσιακά προϊόντα.
