100 χρόνια από την Οκτωβριανή επανάσταση
Posted by estiator at 22 January, at 09 : 35 AM Print
Οι “λευκοί” και οι “κόκκινοι” ήταν πατριώτες που έβλεπαν το καλό της πατρίδας τους από διαφορετική οπτική γωνία
2ο (τελευταίο)
ΣΤΙΣ 8 Απριλίου 1917 ο Λένιν με τη βοήθεια των Γερμανών επιβιβάζεται σε ένα «Σφραγισμένο τρένο» που δεν θα περνούσε κανένα έλεγχο μέσα από τα εμπόλεμα κράτη της Ευρώπης. Είχε μαζί του 32 μπολσεβίκους και χρήματα σε χρυσό γύρω στα 5-6 εκ. δολάρια.
Σύμφωνα με απόρρητα στοιχεία που διέρρευσαν σχετικά πρόσφατα ο Λένιν είχε χρηματοδοτηθεί με πάνω από 26 εκατομμύρια μάρκα (καθώς και με όπλα και τεχνική βοήθεια) πριν την οκτωβριανή επανάσταση από τον Κάιζερ (ο τελευταίος Αυτοκράτορας της Γερμανίας 1888-1918) προκειμένου να πραγματοποιήσει την υπόσχεσή του και να αποτραβήξει τη Ρωσία από τον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε ότι μετά την Οκτωβριανή επανάσταση ο Λένιν έδωσε στη γερμανική αυτοκρατορία μεγάλα τμήματα πλούσιων γεωργικών εκτάσεων της Δυτικής Ρωσίας.
Κατά την άφιξη τους στην Αγία Πετρούπολη οι βουλευτές των άλλων κομμάτων κατηγορούσαν τους Μπολσεβίκους ως Γερμανούς κατασκόπους. Είθε η ιστορία να τους δικαιώσει.
Από εκείνη τη στιγμή και μετά ξεκινά να οργανώνεται το Μπολσεβικικό κόμμα στην κοινωνία. Το επέτυχε μπορεί να πει κανείς με κάθε επιτυχία. Πρωταγωνιστούσε σε κάθε εκδήλωση της κοινωνικής ζωής . Στα εργοστάσια, στα Σοβιέτ, στην αγροτική παραγωγή, στις υπηρεσίες, στο στρατό και γενικά οπουδήποτε υπήρξε δυσαρέσκεια. Σύμφωνα με τον Ν. Σουκάνοφ, έναν από τους πιο διάσημους ιστορικούς του Οκτώβρη, μέλος του μενσεβικικού κόμματος, του αντιπάλου κόμματος των μπολσεβίκων, «οι μπολσεβίκοι δούλευαν πεισματικά και αδιάλειπτα. Κινούνταν μέσα στις μάζες, στα εργοστάσια, κάθε μέρα ακατάπαυστα… Για τις μάζες, είχαν γίνει οι δικοί τους άνθρωποι, γιατί ήταν πάντα εκεί, μπροστάρηδες στα πιο σημαντικά ζητήματα αλλά και στις καθημερινές λεπτομέρειες που αφορούσαν τα εργοστάσια και τους στρατώνες. Είχαν γίνει η μοναδική ελπίδα…»
Στις 24 Οκτωβρίου Λένιν στέλνει μια επιστολή στα μέλη της ΚΕ των μπολσεβίκων. «Σύντροφοι, γράφω αυτές τις γραμμές στις 24 το βράδυ. Η κατάσταση είναι εξαιρετικά κρίσιμη. Είναι ολοκάθαρο ότι πραγματικά τώρα κάθε καθυστέρηση της εξέγερσης ισοδυναμεί με θάνατο. Θέλω να πείσω τους συντρόφους ότι τώρα όλα κρέμονται από μια τρίχα, ότι στην ημερήσια διάταξη μπαίνουν ζητήματα που δεν λύνονται με συσκέψεις ούτε με συνέδρια (έστω και με συνέδρια των σοβιέτ), αλλά αποκλειστικά από τους λαούς, από τη μάζα, από την πάλη των οπλισμένων μαζών. Πρέπει με κάθε θυσία σήμερα το βράδυ να συλλάβουμε την κυβέρνηση. Η ιστορία δεν θα συγχωρήσει την καθυστέρηση στους επαναστάτες που θα μπορούσαν να νικήσουν σήμερα (και σίγουρα θα νικήσουν) αλλά που θα κινδύνευαν να χάσουν πολλά αύριο. Θα κινδύνευαν να τα χάσουν όλα… Ο λαός έχει το δικαίωμα και την υποχρέωση στις κρίσιμες στιγμές της επανάστασης να κατευθύνει τους εκπροσώπους του, ακόμη και τους καλύτερους, κι όχι να τους περιμένει…»
Στις 25 Οκτωβρίου στο 2ο Συνέδριο των Σοβιέτ στην Αγία Πετρούπολη, ο Λένιν μέσα σε μια διαμάχη μεταξύ Μπολσεβίκων και Μενσεβίκων (που υποστήριζαν μια ειρηνική λύση και αποφυγή του εμφυλίου) καταφέρνει να πείσει τους συνέδρους με συντριπτική πλειοψηφία και την αποχώρηση των διαφωνούντων, για επαναστατική δράση. Στις 5:17πμ, όπως αναφέρει ο δημοσιογράφος Τζον Ριντ, ο Ρώσος στρατηγός, Νικολάι Βασίλιεβιτς Κριλένκο ανέβηκε στο βήμα μ’ ένα τηλεγράφημα στο χέρι. «Σύντροφοι! Από το Βόρειο Μέτωπο. Η 10η Στρατιά χαιρετίζει το Συνέδριο των Σοβιέτ, αναγγέλλοντας τη δημιουργία Στρατιωτικής Επαναστατικής Επιτροπής, που ανέλαβε τη διοίκηση του Βόρειου Μετώπου». Πανδαιμόνιο. Οι άνθρωποι έκλαιγαν αγκαλιάζοντας ο ένας τον άλλο. «…Έτσι, ο Λένιν και οι εργάτες της Πετρούπολης αποφάσισαν την εξέγερση…».
Ξημερώματα στις 25 Οκτωβρίου μια ένοπλη ομάδα Μπολσεβίκων κατέλαβε το σιδηροδρομικό σταθμό της Βαλτικής. Μια άλλη, τις γέφυρες του Νέβα ποταμού που διασχίζει την Αγ. Πετρούπολη, ενώ το καταδρομικό «Αουρόρα» αγκυροβόλησε απέναντι από τα ανάκτορα στρέφοντας τα κανόνια του εναντίον του. Μια άλλη ομάδα κατέλαβε το ταχυδρομείο, το τηλεγραφικό πρακτορείο, το τηλεφωνικό κέντρο, τα δημόσια κτήρια, το εργοστάσιο ηλεκτρικού ρεύματος, τα τυπογραφεία, τις αποθήκες τροφίμων και την Κεντρική Τράπεζα.
Η κατάληψη όλων των νευραλγικών σημείων έγινε χωρίς καμία αντίσταση και χωρίς κανένα θύμα.
Την άλλη μέρα το πρωί οι κάτοικοι της πόλης ξύπνησαν και πληροφορήθηκαν ότι την εξουσία ανέλαβε η «Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή» και η προσωρινή κυβέρνηση Κερένσκυ καθαιρέθηκε, ενώ αυτή βρίσκονταν στα Χειμερινά Ανάκτορα. Μετά δυο μέρες οι Μπολσεβίκοι καταλαμβάνουν τα Χειμερινά Ανάκτορα αιχμαλωτίζοντας όλους τους Υπουργούς ενώ ο πρωθυπουργός Κερένσκυ πρόλαβε και δραπέτευσε. Μπήκε σε ένα αυτοκίνητο με βρετανική σημαία, κρύφτηκε στο μέτωπο ως τον Μάιο του 1918, διέφυγε στη Βρετανία και πέρασε στη Γαλλία. Η αντίσταση στα Ανάκτορα ήταν υποτυπώδης και οι νεκροί από την ιστορική αυτή «σύγκρουση» της Αστικής και εργατικής τάξης, ήταν μόνο 6 νεκροί και μάλιστα από τη μεριά των μπολσεβίκων, όπως αναφέρει ο Σ. Γιόφ μέλος της «Στρατιωτικής Επαναστατικής Επιτροπής» σε άρθρο του στην εφημερίδα της Κομμουνιστικής Διεθνούς.
Ο Τρότσκυ στο έργο του «ΣΤΑΛΙΝ», αποκαλύπτει την έκπληξη του Λένιν για την ευκολία που κατέλαβε την εξουσία, παρομοιάζοντας της σαν «το σήκωμα ενός φτερού»
Δυο μέρες μετά τόσο οι Μενσεβίκοι όσο και οι σοσιαλεπαναστάτες καταδίκασαν το πραξικόπημα και οι δημόσιοι υπάλληλοι της Αγ. Πετρούπολης κατέβηκαν σε απεργία, διαμαρτυρόμενοι κατά των σφετεριστών της εξουσίας.
Την τρίτη μέρα ένοπλες δυνάμεις μπολσεβίκων κυριεύουν αιφνιδιαστικά με έφοδο τους το Κρεμλίνο στη Μόσχα καθώς και πολλές συνοικίες της πόλης, παρ’ όλες τις ηρωικές προσπάθειες αντίστασης των φοιτητών και ευελπιδων της σχολής Αλεξαντρόφσκυ. Το πυροβολικό των μπολσεβίκων ήταν αρκετό να κάμψει την αντίσταση των. Σε 5 μέρες η Μόσχα είχε πέσει στα χέρια των κομμουνιστών του Λένιν.
Ο αρχιστράτηγος Κριλένκο αμέσως μετά την επικράτηση της επανάστασης έστειλε τηλεγράφημα στην ανώτατη διοίκηση του γερμανικού στρατού, προτείνοντας διαπραγματεύσεις με σκοπό την ειρήνη. Οι Γερμανοί ως αναμένετο συμφώνησαν με ευχαρίστηση. Γερμανοί και Ρώσοι στρατιώτες έβγαιναν από τα χαρακώματα και αγκαλιάζονταν μετατρέποντας τα πεδία βολής του ανατολικού μετώπου σε παιδικές χαρές.
Η συμφωνία Μπρεστ Λιτόφσκ
Η πρώτη κίνηση της «Πρώτης Φοράς…» κομμουνιστικής κυβέρνησης, ήταν η συμφωνία ειρήνης του Μπρεστ Λιτόφσκ που υπέγραψε με τους Γερμανούς που ήδη είχαν καταλάβει το ¼ της Ρωσίας. Πάνω από 2 εκ. τετραγωνικά χιλιόμετρα. (Αργότερα με την ήττα της Γερμανίας από τους συμμάχους, εδόθησαν πίσω)
Η συμφωνία ειρήνης υπογράφηκε στις 5 Δεκεμβρίου στο Μπρεστ Λιτόφσκ (στη Λευκορωσία, σήμερα), όπου συναντήθηκαν εκπρόσωποι της Γερμανίας και του νέου καθεστώτος της Ρωσίας και συμφώνησαν η ανακωχή να ξεκινήσει τυπικά από τις 21 του μήνα και την επομένη (22) να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις ειρήνης.
Στη συμφωνία αυτή (ενδεικτική της βοήθειας που δόθηκε από την Γερμανία στους επαναστάτες Μπολσεβίκους του ΛΕΝΙΝ), παραχωρήθηκαν στη Γερμανία.
- Οι περιοχές της Καρελίας, της Λιθουανίας, της Πολωνίας, Λετονίας, Εσθονίας, Φινλανδίας, των νήσων Ώλαντ, και της Ουκρανίας.
- Οι περιοχές της Υπερκαυκασίας δόθηκαν στην συμμαχική των Κεντρικών Δυνάμεων, Οθωμανική Αυτοκρατορία. Οι περιοχές των πόλεων της Υπερκαυκασίας Καρς και Αρνταχάν, με πολυάριθμους χριστιανικούς πληθυσμούς (κυρίως Αρμενίους, Έλληνες και Ασσυρίους), μετά από σαράντα χρόνια παραμονής στα εδάφη της Ρωσικής Αυτοκρατορίας παραδόθηκαν στους Τούρκους. Με τη Συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόφσκ η θρυλική Τραπεζούντα ξαναγύρισε στα χέρια των Τούρκων κατακτητών, όπως και όλος ο Ανατολικός Πόντος.
- Το σύνολο του πληθυσμού που ανήκαν στις περιοχές αυτές (56 εκ), το ένα τρίτο των καλλιεργειών της, το σύνολο της βιομηχανίας που ευρίσκοντο στις περιοχές αυτές, (τις 9.000 από τις 16.000 βιομηχανικές και βιοτεχνικές επιχειρήσεις), καθώς και το ένα δέκατο του συνόλου των πλουτοπαραγωγικών πηγών, το 75% ανθρακωρυχείων, το 73% της παραγωγής του σιδήρου και το 89% της παραγωγής του άνθρακα. Απώλεσε επίσης χίλια εργοστάσια κατασκευής μηχανών και 900 υφαντουργεία.
- Η υποχρέωση καταβολής στη Γερμανία από τη Ρωσία έξι δισεκατομμυρίων χρυσών μάρκων.
Πρωτύτερα οι Γερμανοί είχαν συνάψει σχέσεις με τους Τούρκους για τον έλεγχο των στενών του Βοσπόρου και η νέα κομμουνιστική κυβέρνηση ματαίωσε τα σχέδια της Ρωσίας για έξοδο της στο Αιγαίο.
Σημειωτέον ο Κεμάλ οργάνωνε στρατό εναντίον των Ελλήνων. Αυτός που οργάνωσε το στρατό του Κεμάλ ήταν ο στρατηγός Βασίλιεβιτς Φρούντζε. Ποιος ήταν αυτός; Ήταν ο στρατάρχης του Λένιν. Έτσι για να μη ξεχνούμε ότι και οι μπολσεβίκοι και οι εγχώριοι κομμουνιστές έδρασαν συντεταγμένα εναντίον του ελληνισμού της Μικράς Ασίας, και κλείνω την παρένθεση.
Το πραξικόπημα
Στις 12 Νοέμβριου (παλαιό ημερολόγιο), επανέρχομαι, ήταν προγραμματισμένες εθνικές εκλογές, οι οποίες δεν ματαιώθηκαν από τους μπολσεβίκους υπολογίζοντας ότι το αποτέλεσμα θα νομιμοποιούσε την επανάσταση τους. Μάταια όμως, το Μπολσεβικικό κόμμα απέσπασε μόνο το 25% των ψήφων, έναντι του 58% των Εσέρων Σοσιαλεπαναστατών. Οι φιλελεύθεροι Καντέ συγκέντρωσαν 13% και οι Μενσεβίκοι μόλις το 4%.
Στην πρώτη μόλις συνεδρίαση της νέας Συντακτικής Εθνοσυνέλευσης ο υποψήφιος των Μπολσεβίκων για πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης μειοψήφησε έναντι της συμμαχίας των υπολοίπων κομμάτων. Οι μπολσεβίκοι απεχώρησαν καταγγέλλοντας την «αντεπαναστατική πλειοψηφία» ότι ετοιμάζεται να διαπράξει εγκλήματα κατά του λαού.
Μετά λίγες ώρες ο αρχηγός της φρουράς των ανακτόρων και οι άντρες της πολιτοφυλακής («ΤΣΕΚΑ»), του Λένιν, εισέβαλαν στο κοινοβούλιο και διέκοψαν βιαίως τη λειτουργία της βουλής.
Καμία λαϊκή επανάσταση δεν έγινε . Μια χούφτα συνωμότες, εκμεταλλευόμενοι τις ελευθερίες που θεσμοθέτησε η πρώτη δημοκρατική Ρωσική κυβέρνηση, την ανέτρεψαν την ώρα που τους νομιμοποιούσε. Οι μπολσεβίκοι κομμουνιστές δεν ανέτρεψαν κανέναν καπιταλισμό και καμία ολιγαρχία του πλούτου. Το μόνο που ανέτρεψαν ήταν ο εν δυνάμει εκδημοκρατισμός της Ρωσίας για χάριν των δικών τους και των γερμανικών συμφερόντων.
Έκτοτε κυβέρνησαν για 74 χρόνια χωρίς ούτε μια φορά να προσφύγουν στο λαό για λαϊκή νομιμοποίηση. Ίσως για αυτό και κατά την κατάρρευση του καθεστώτος δεν βρέθηκε ούτε ένας να το υπερασπιστεί. Τα αποτελέσματα των εξαθλιωμένων προλεταριάτων του Υπαρκτού Σοσιαλισμού γέννησαν την ανάγκη εκδημοκρατισμού των κοινωνιών αυτών και τη φιλελευθεροποίηση της οικονομίας των, σε πείσμα της μαρξιστικής ιδεολογίας για το αντίθετο.
Το χταπόδι απλώνει τα πλοκάμια του
Μετά το πραξικόπημα του Λένιν ξέσπασε εμφύλιος πόλεμος (1918-1921) μεταξύ του Κόκκινου Στρατού των Μπολσεβίκων και του Λευκού που αποτελούνταν από εγχώριες αντικομουνιστικές δυνάμεις.
Ο Κερένσκυ προσπάθησε να οργανώσει αντεπανάσταση. Απέτυχε. Πέθανε το 1970, στη Νέα Υόρκη.
Ο στρατηγός Κορνίλοφ κατόρθωσε και δραπέτευσε. Οργάνωσε «εθελοντικό στρατό» και πολέμησε την επανάσταση. Σκοτώθηκε σε μια μάχη, τον επόμενο Απρίλιο (1918).
Η Τσαρική οικογένεια των Ρομανώφ εκτελέστηκε ολόκληρη το καλοκαίρι του 1918.
Ο Τρότσκυ επικεφαλής του Κόκκινου Στρατού, εφαρμόζοντας τη σιδηρά πειθαρχία, πολλαπλασίασε το στράτευμα από 330 χιλιάδες σε πάνω από 5 εκ. στρατιώτες. Παράλληλα δε η πολιτοφυλακή του Λένιν ασκώντας κόκκινη τρομοκρατία εξασφάλιζε νέα μέλη στο στράτευμα του Τρότσκυ και εξαφάνιζε οποιοδήποτε θύλακα αντίστασης πήγαινε να δημιουργηθεί. Η επικράτηση τους ήταν καταλυτική αν εξαιρέσει κανείς τους εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς στρατιώτες που έχασαν τη ζωή τους για την επικράτηση της πρώτης κομμουνιστικής κυβέρνησης στην ιστορία. Οι δυτικές δυνάμεις (Άγγλοι, Γάλλοι και Αμερικάνοι) δεν είχαν κύριο σκοπό να ανατρέψουν το νέο Σοβιετικό καθεστώς, αλλά να αποτρέψουν την επέκταση του στην Ευρώπη. Έτσι διασώθηκαν η Φιλανδία, η Πολωνία, η Εσθονία, η Λετονία και η Λιθουανία, καθώς και οι πιθανές κινηματικές εξεγέρσεις στη Γερμανία και Ουγγαρία.
Παράλληλα δε, ο Κόκκινος Στρατός προέλαυνε στις γειτονικές χώρες. Το 1920 εισβάλει και κυριεύει την Ουκρανία, το Αζερμπαϊτζάν, την Αρμενία, τις αυτόνομες περιοχές Κίβα και Μπουχάρα και αργότερα τις μουσουλμανικές χώρες της Κεντρικής Ασίας. (Ουζμπεκιστάν, Τουρκμενία, Τατζικιστάν, Καζαχστάν, Κιργιζία)
Το 1921 τα σοβιετικά στρατεύματα καταλαμβάνουν την Μογγολία, και την Γεωργία. Το Σοβιετικό χταπόδι σε λίγα χρόνια θα βρει την ευκαιρία του β Παγκοσμίου Πολέμου να ξανααπλώσει τα πλοκάμια του και να θέσει υπό την κυριαρχία του τις Χώρες της Βαλτικής (Λετονία, Λιθουανία, Εσθονία), την Λευκορωσία, την Μολδαβία, την Πολωνία και κάτω από την επιρροή του τις χώρες της Βαλκανικής (Γιουγκοσλαβία, Αλβανία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Τσεχοσλοβακία) πλην της Ελλάδος.
Είθε η ιστορία να μας δικαιώσει.
* Υπόμνημα του Ρίχαρντ φον Κόλμαν Υπουργού εξωτερικών της Γερμανίας προς τον Κάιζερ Γουλιέλμο Β’ που συνετάγη στις 3 Δεκεμβρίου του 1917.
«Η διάσπασης της Αντάντ και εν συνεχεία η διαμόρφωσης ευνοϊκών δι ημάς συνδυασμών είναι από διπλωματικής απόψεως ο σπουδαιότερος πολεμικός μας σκοπός. Ως ασθενέστερος κρίκος της εχθρικής αλύσεως ενεφανίζετο η Ρωσία. Όθεν ενδυκνείετο δι’ημάς η χαλάρωσις και ει δυνατόν η απόσπασις του. Το σκοπόν τούτο εξυπηρετεί η αποσυνθετική εργασία που εφροντίσαμεν να αναληφθή όπισθεν του μετώπου, εις το εσωτερικόν της Ρωσίας και δη η ενθάρρυνσις των χωριστικών τάσεων και η υποστήριξης των μπολσεβίκων. Μόνο τα μέσα, τα όποια δια διαφόρων οδών και υπό εναλλασομένην διαρκώς ετικέτταν εστέλλαμεν εις τους μπολσεβίκους, τους επετρέψαμεν να συγκροτήσουν και να εκδώσουν το κυριώτερον δημοσιογραφικόν των όργανον, την ΠΡΑΒΔΑ, να αναπτύξουν ενεργητικήν δράσιν και να διευρύνουν την στενήν αρχικώς βάσιν του κόμματος των.
Οι μπολσεβίκοι ευρίσκονται ήδη στην εξουσία . Δεν δυνάμεθα φυσικά να προβλέψωμεν, πόσον καιρό θα δυνηθούν να παραμείνουν εις την αρχήν. Προς εδραίωσιν των θέσεων των τους είναι απαραίτητος η ειρήνη. Από της ιδικής μας πλευράς ευνόητον είναι ότι έχομεν κάθε συμφέρον να εκμεταλλευθόμεν την βραχείαν ίσως παραμονήν των εις την εξουσίαν, δια να καταλήξωμεν πρώτον εις μια ανακωχήν και εν συνεχεία και κατά το δυνατόν εις την συνομολόγησιν της ειρήνης. Η σύναψις μιας χωριστής ειρήνης θα εσήμαινε την πραγματοποίησιν του πολεμικού σκοπού τον οποίον επιδιώκομεν, την ρήξιν δηλονότι των σχέσεων της Ρωσίας μετά των συμμάχων της.
Η τεταμένη κατάστασις, την οποίαν θα έχη αναγκαστικώς ως συνέπειαν η ρήξις αυτή, θα καθορίση και τον βαθμόν της ανάγκης, εις την οποίαν θα ευρεθή η Ρωσία να στηριχθή εις ημάς και γενικώτερον τας μελλοντικάς σχέσεις με το Ράιχ. Υπό τον διωγμόν των παλαιών συμμάχων της και εγκαταλελειμμένη παρά αυτών οικονομικώς, η Ρωσία θα υποχρεωθή να επιζητήση την υποστήριξιν μας.
Την βοήθειαν προς την Ρωσίαν θα έχωμεν την δυνατότητα να της παρασχώμεν προς διαφόρους κατευθύνσεις, πρωτίστως δια την τακτοποίησιν και αποκατάστασιν του σιδηροδρομικού δικτύου της. Άλλη μορφή της βοηθείας μας προς την Ρωσίαν θα είναι η χορήγησις εις αυτήν ενός μεγάλου δανείου, το οποίον χρειάζεται δια την λειτουργιάν της κρατικής της μηχανής. Το δάνειον θα ηδύνατο να χορηγηθή έναντι προκαταβολών εκ μέρους του οφειλέτου εις είδος, όπως σιτηρά, πρώται ύλαι κτλ. Επί τη βάσει μιας τοιαύτης βοηθείας, η οποία θα διαμορφώνεται αναλόγως προς τας εκάστοτε άμεσους ανάγκας, θα καλλιεργηθή κατά την γνώμην μου συν τω χρόνω το έδαφος δια μιαν στενωτέραν προσέγγισιν μεταξύ των δυο χωρών…»
Στο Estiator δημοσιεύονται γεγονότα ιστορικής σημασίας καθώς και της τρέχουσας επικαιρότητας. Στο περιοδικό μας θα βρείτε επίσης αγγελίες για αγοραπωλησίες ακινήτων και θέσεις εργασίας, συνταγές μαγειρικής, κατάλογο ελληνικών επιχειρήσεων, καινούριες τάσεις στον κλάδο των εστιατορίων, συμβουλές για διοίκηση εστιατορίων και άλλα! Γίνε συνδρομητής στο μηνιαίο περιοδικό Estiator.
