Η ίδρυση του Σχολείου Αστόριας
Posted by estiator at 14 June, at 18 : 02 PM Print
Απόσπασµα από το βιβλίο του Ν. Ανδριώτη µε την ευκαιρία µιας δωρεάς του 1.000.000 δολ.
Ο Νίκος Α. Ανδριώτης απέδειξε για µια ακόµη φορά την αφοσίωσή του στα ελληνικά γράµµατα και στην διατήρηση της ελληνικής γλώσσας στην Αµερική, µε µια δωρεά 1.000.000 δολ. για την πλήρη ανακαίνιση του Δηµοτικού Σχολείου της Κοινότητας που στεγάζεται σε κτίριο του ναού της Αγίας Αικατερίνης στην Αστόρια.
Οι δεσµοί του κ. Ανδριώτη µε το σχολείο αυτό χρονολογούνται από το 1976, όταν το εγκαινίασε ως πρόεδρος της Κοινότητας για πρώτη φορά.
Με την ανακαίνιση, οι 6 αίθουσες διδασκαλίας θα αυξηθούν σε 11 και στο ισόγειο θα δηµιουργηθεί χώρος για την λειτουργία πολιτιστικού κέντρου.
Ο κ. Ανδριώτης έχει αφιερώσει σηµαντικό µέρος της ζωής του στην Κοινότητα της Αστόριας. Υπηρέτησε επί 16χρόνια ως Πρόεδρός της και περισσότερα ως Πρόεδρος της Σχολικής Επιτροπής προς την οποία έγινε η εντυπωσιακή δωρεά του. Η δωρεά αυτή µας οδήγησε πίσω, στο βιβλίο του κ. Ανδριώτη µε τίτλο “Η πορεία µου χωρίς ράσο” που εξεδόθη πριν ένα χρόνο (βλέπε Estiator Αυγούστου 2016). Από το βιβλίο αυτό αναδηµοσιεύουµε το κεφάλαιο για το πρώτο Ελληνικό Γυµνάσιο στην Αµερική:
Η ιδέα για να δηµιουργήσουµε το πρώτο ελληνικό Γυµνάσιο-Λύκειο στην Αµερική δεν ήτανε αποκλειστικά δική µου. Υπήρξε µια προεργασία. Όταν έγινα πρόεδρος, µε το «καλώς όρισες» της πρώτης χρονιάς, ήρθανε να µε συγχαρούν και να µου πούνε πόσο χάρηκαν για την εκλογή µου τρεις απλοί άνθρωποι. Τρεις γονείς µε παιδιά στο σχολείο. Ο Γεώργιος Μπιτσάνης, ο Γεράσιµος Παπαδούλης και ο Θωµάς Κυριαζής. Οι δυο πρώτοι δεν βρίσκονται πια στη ζωή.
Αυτοί είχαν κάνει µια επιτροπή υπέρ των ελληνικών γραµµάτων και της ίδρυσης Γυµνασίου-Λυκείου στην Αστόρια, αλλά οι προηγούµενες διοικήσεις τους σνόµπαραν και δεν τους άφηναν να φέρουν την εισήγησή τους στη Σχολική Επιτροπή.
Μετά την εκλογή µου, Ιανουάριο µήνα, ήρθαν και µε βρήκαν και µού είπαν: «Ανδριώτη, στηριζόµαστε σ’ σένα». Τους υποσχέθηκα να τους βοηθήσω και αµέσως ζήτησα από τον τότε πρόεδρο της Σχολικής Επιτροπής, Νίκο Τσιάµη, συγχωρεµένος σήµερα, να τους καλέσει να παραστούν στην επόµενη συνεδρίασή της. Αυτός ήτανε αµερικανογεννηµενος, αλλά η οικογένειά του ήτανε στενά δεµένη µε την κοινότητα.
Κι όντως ήρθαν στη συνεδρίαση, µίλησαν γι’ αυτά που ήθελαν να γινουν, κι εγω τους ευχαριστησα και είπα ότι θα τα προωθήσουµε. Οι άλλοι δεν µiλησαν καθόλου. Αργότερα, µε συνάντησαν και ιδιαιτέρως και µού είπαν πως ήτανε έτοιµοι να φέρουν το θέµα ίδρυσης Γυµνασίου-Λυκείου στη γενική συνέλευση του Απριλίου. Η κοινότητα έκανε δυο γενικές συνελεύσεις το χρόνο. Μού ζήτησαν επίσης, όταν θα ήτανε παρόντες στη συνέλευση του Απριλίου, να τους υποστηρίξω για να ψηφιστεί η πρότασή τους. Τους είπα ότι θα έπρεπε να προετοιµαστούν επί του θέµατος και ότι ως πρόεδρος της συνέλευσης θα προωθούσα την πρότασή τους.
Στις 8 Απριλίου 1976, κι ενώ ήµουνα µόνο τέσσερις µήνες πρόεδρος, κατά τη γενική συνέλευση, παρουσιάστηκε το θέµα επί τάπητος και ψήφισε η ολοµέλεια να προχωρήσουµε το έργο για το σχολείο, προσθέτοντας σταδιακά τις τάξεις ώστε στο τέλος να γίνει ένα ολοκληρωµένο Γυµνάσιο-Λύκειο. Δηλαδή, η ενάτη τάξη να πάει στη δεκάτη, η δεκάτη στην ενδεκάτη κ.ο.κ. Το σχολικό κτίριο του Αγίου Δηµητρίου κάλυπτε τις ανάγκες των ανωτέρων τάξεων καθότι για τις µικρές τάξεις υπήρχε το παράρτηµα στην Αγία Αικατερίνη. Θα πρέπει να σηµειώσω ότι το πρώτο κτίριο στον Άγιο Δηµήτριο, που στέγασε το Δηµοτικό Σχολείο, είχε ανεγερθεί το 1956.
Το 1979, αποφοίτησαν τα πρώτα 13 παιδιά από τη δωδεκάτη τάξη, χωρίς ακόµη να είχε κτιστεί άλλο κτίριο. Εποµένως, όσα παιδιά φοιτούσαν στο σχολείο του Αγίου Δηµητρίου είχαν πλέον τη δυνατότητα µετά την ενάτη τάξη να συνέχιζαν µέχρι τη δωδεκάτη και στη συνέχεια να φοιτούσαν σε κολέγια και πανεπιστήµια. Έτσι, για πρώτη φορά, λειτούργησε στην Αµερική το πρώτο ολοκληρωµένο ελληνικό Γυµνάσιο-Λύκειο. Το έργο ανέγερσης και εξοπλισµού του κτιρίου στοίχισε 3.2 εκατοµµύρια δολάρια.
Στην αρχή, το κύριο πρόβληµα δεν ήτανε τόσο το οιονοµικό γιατί δεν έγιναν καινούριες εγκαταστάσεις. Απλώς, χρειάστηκε να δηµιουρyησουµε µερικες ακόµη αίθουσες διδασκαλίας. Βέβαια, εκείνα τα χρόνια το σχολείο έχανε χρηµατα και συνέχιζε να χάνει. Αλλά, ας µην ξεχνάµε πως προσθέτοντας τις τάξεις του Γυµνασίου-Λυκείου, αυξάνονταν τα έσοδα απο τα δίδακτρα των µαθητών, οπότε δεν επιβαρυνόταν πολύ ο προϋπολογισµός.
Πάντως, ήτανε ένας άθλος να κατορθώσουµε να κρατήσουµε το σχολείο, ενώ είχαµε ένα µόνιµο έλλειµµα της τάξης των 80 µε 130 χtλιάδες δολάρια το χρόνο. Κι αυτό συνέβη, γιατί πάντα ενθαρρύναµε τους παροίκους και τους φορείς, να υποστηρίξουν την ιδέα του σχολείου για να πετύχει.
Το 1975, διοργανώσαµε το πρώτο ελληνικό φεστιβάλ της κοινότητας και αποφασίστηκε τα έσοδα να δίνονται στο σχολείο και όχι στην εκκλησία. Το φεστιβάλ, όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια, πρόσφερε αφενός τη χαρά στους οµογενείς να φάνε ελληνικό φαγητό, να χορέψουν, να παίξουν τα παιδιά, κι αφετέρου πρόσφερε σηµαντικά έσοδα στο σχολείο για να ελαττωθεί το έλλειµµα. Γι’ αυτό και ο θεσµός συνεχίζεται ανελλιπώς και µε επιτυχία από τότε µέχρι σήµερα. Επίσης, τα έσοδα από το ετήσιο λεύκωµα της κοινότητας δίνονται για το λογαριασµό του σχολείου. Οι πόροι της εκκλησίας κατέληξαν να περιορίζονται στα κεριά, στους δίσκους και στις δωρεές. Μπορεί να µην ακουγεται δίκαιο, αλλά δεν γινεται αλλιώς.
Το σχολείο συνεχώς προοδεύει και οι απόφοιτοί του γίνονται δεχτοί σε κορυφαία κολέγια και πανεπιστήµια των Ηνωµένων Πολιτειών, ενώ παpαµέvουν ως µια οικογενεια. Άλλωστε, έχουµε και το Σύνδεσµο Αποφοίτων. Αξίζει να αναφέρω κι ένα χαρακτηριστικό παράδειγµα, µε το οποίο αναδεικνύεται η διάσταση της προσφορας και της ουσιαστικης παρουσιας του σχολείου µας µέσα στην ελληνοαµερικανική κοινότητα, αλλά και το ρόλο που διαδραµατίζει στην ελληνική παιδεία. Ένας άριστος απόφοιτός µας, ο Κωνσταντίνος Μπελέσης, σπούδασε µε υποτροφία στο Κούπερ Γιούνιον της Νέας Υόρκης. Τώρα, έχει πολύ καλή θέση σε δηµόσια υπηρεσία. Δεν ξέχασε ούτε το σχολείο, ούτε την κοινότητά µας. Πριν µερικά χρόνια, ήτανε ο οµlλητής στην τελετή αποφοίτησης τού Γυµνασίου-Λυκείου. Μίλησε σε άπταιστα ελληνικά και µας έκανε όλους περήφανους για τη δουλειά που γίνεται σ’ αυτό το σχολείο.
Τι άλλο να πω; Για τα παιδιά της 5ης Δηµοτικού που παρουσιάζουν ελληνικό παραδοσιακό γάµο και ένας θεατής νοµίζει ότι παρακολουθεί παράσταση σε σχολείο στη Γενέτειρα, ίσως και καλύτερα απ’ εκεί; Για τα παιδιά που απαγγέλουν Παλαµά, Σεφέρη και Ελύτη, που τραγουδούν Θεοδωράκη, Χατζιδάκι και Ξαρχάκο, χωρίς να δίνουν την εντύπωση ότι είναι γεννηµένα στην Αµερική; Για τα παιδιά που µlλούν για την επίσκεψή τους στην Ελλάδα και τα πρόσωπά τους λάµπουν από χαρά;
Έµαθα να υποτάσσοµαι µόνο στο ένστικτό µου. Ήτανε αυτό που έκανε πιο φωτεινές τις διαδροµές µου στη Νέα Υόρκη και µε οδήγησε στη µεγαλύτερη ελληνορθόδοξη κοινότητα της Αµερικής και να γίνω κοµµάτι της ύπαρξής της για τέσσερις και πλέον δεκαετίες.
Όταν έγινα πρόεδρος του Αγίου Δηµητρίου το 1976, στην κοινότητα δεν υπήρχε δεκάρα από αποταµιευτικό κεφάλαιο, κι οµως προχωρησαµε σε εργα. Πολλές φορές, το θέµα δεν είναι τι έχεις στην τσέπη σου, αλλά πως οργανώνεσαι και πως συντονίζεις τις προσπάθειές σου για να πετύχεις. Μεγάλη σηµασία έχει τι έχεις µέσα στην καρδιά σου.
Υπήρχε λοιπόν το ενδιαφέρον για το Γυµνάσιο-Λύκειο από γονείς κι από µέλη του συµβουλίου. «Θέλουµε να το κάνουµε» φώναζαν. Με τη σειρά µου είπα κι εγώ «θα το κάνουµε». Πρώτα όµως πίστεψα ότι «θα το κάνουµε» και µετα εγινε το κτίριο.
Η ιδέα ήτανε ξεκάθαρη στο µυαλό µου. Ήξερα ότι αν δεν κάναµε το κτίριο, δεν θα κρατούσε το Γυµνάσιο-Λύκειο. Το επόµενο βήµα µου λοιπόν ήτανε να αγοράσουµε τα δύο σπίτια που βρίσκονταν ακριβώς πίσω από το σχολείο. Το κόστος τους για την αγορά δεν συµπεριλαµβανόταν στα 3.2 εκατοµµύρια δολαρια του προϋπολογισµού της ανέγερσης του κτιρίου. Τα αγοράσαµε µε άλλα χρήµατα. Δεν ήτανε ακριβά, 40 χιλιάδες πήραµε το ένα και 45 το άλλο. Τα είχαν δύο Ιταλοί. Το κτιριακό συγκρότηµα του σχολείου επρεπε να επεκταθεί, δεν µπορούσαµε να πάµε κάπου αλλού για να κτίσουµε. Δεν εξυπηρετούσε.
Ο Ιταλός, που είχε το πρώτο σπίτι και βρισκόταν ακριβώς πίσω από το σχολείο, ούτε καν ήθελε να µας βλέπει, γιατί τα παιδιά την ώρα του διαλείµµατος πέταγαν σκουπίδια και τενεκεδάκια αναψυκτικών στον εξωτερικό χώρο του σπιτιού του, ενώ έκαναν κι αρκετό θόρυβο. Πριν αναλάβω την προεδρία, είχα µάθει ότι ο Ιταλός είχε επισκεφθεί επανειληµµένα το γραφείο της κοινότητας και παρακαλούσε να βάλουν ένα φως στο σοκάκι, µεταξύ του σχολείου και του σπιτιού του ώστε να µη µαζεύονται τα παιδιά. Φαίνεται όµως ότι δεν είχε γίνει ποτέ τίποτα, όπως και γι’ άλλα πράγµατα.
Την πρώτη χρονιά που ήµουνα πρόεδρος, παρουσιάστηκε και πάλι ο Ιταλός, Τζιοβάνι τον λέγανε, για να µιλήσουµε. Όταν του είπα: «Μη στενοχωριέσαι, θα βάλουµε το φως», κάπως θυµωµένα µου λέει: «Mr. Νick ξέρεις πόσες φορές µού είπαν το ίδιο και δεν το κάνανε;»
Σε µια εβδοµάδα τοποθέτησα το φως. Ο Ιταλός τρελάθηκε. «Να σ’ έχει ο Θεος καλά» µου είπε. «Θα µιλήσω και στα παιδιά για να µην κάνουν πολλή φασαρία και να µην πετάνε µπουκάλια», του ανέφερα, προσθέτοντας: «Αλλά, αφού είσαι δίπλα στο σχολείο, θα έχεις συνέχεια προβλήµατα. Αν σ’ ενδιαφέρει να πουλήσεις το σπίτι, µίλησέ µου και θα το αγοράσουµε».
Μετά από δυο µήνες, περίπου, ήρθε στο γραφείο µου. Τα συµφωνήσαµε όλα και αγοράσαµε το σπίτι. Όταν πήγα στον άλλον Ιταλό, φαινεται πως είχαν ήδη µιλήσει µεταξύ τους, κι έτσι αγοράσαµε και το δεύτερο κι έγιναν όλα µε προγραµµατισµό και µεθοδικότητα.
Μερικοί µε ρωτάνε σήµερα αν ανησυχώ ότι κάποια στιγµή θα φύγουν οι Έλληνες από την Αστόρια και αν όλο αυτό το έργο θα πάει χαµένο. Τους απαντάω κοφτά: «Όχι!» Είµαι σίγουρος ότι και τα παιδιά µας και τα εγγόνια µας θα παραµείνουν εδώ. Βάζουµε τόσο γερές βάσεις που θα είναι δύσκολο να κλονιστούν. Δεν είναι εδώ η Αλεξάνδρεια, ούτε η Οδησσός. Εδώ είναι η πατρίδα µας, όπου κρατάµε τη γλώσσα και τον πολιτισµό µας. Είµαστε Αµερικανοί υπήκοοι µε ελληνική καταγωγή και ρίζες.
Λένε ότι έχουν φύγει πολλοί Έλληνες από την Αστόρια και θα είναι δύσκολο να κρατηθούν σε 20 και 30 χρόνια τα σχολεία και η κοινότητα του Αγίου Δηµητρίου. Τα ανίψια µου όµως επιστρέφουν για να µείνουν στην Αστόρια. Η βαφτισιµιά µου η Κατερίνα, του Στάθη Βαλιώτη η κόρη, που έχει πατέρα πλούσιο και θα µπορούσε να της πάρει σπίτι στο Μανχάταν ή σε µια ακριβή γειτονιά του Λονγκ Άlλαντ, αποφάσισε να ζήσει στην Αστόρια.
Ποια είναι η λογική της Κατερίνας, που είναι και πνευµατικό µου παιδί; Είναι να κάνει τα παιδιά της εδώ που µεγάλωσε και να τα στείλει στο σχολείο του Αγίου Δηµητρίου, όπου φοίτησε και η ίδια.
Να ποια είναι η πραγµατικότητα! Γι’ αυτό, δεν µπορώ να είµαι απαισιόδοξος, αλλά ούτε κι εσείς έχετε το δικαίωµα να είστε απαισιόδοξοι.
