Η Αιτωλοακαρνανία και τα προϊόντα της
Posted by Dennis Kontarinis at 10 July, at 17 : 47 PM Print
Ένας όμορφος περίπατος στην Αιτωλοακαρνανία μέσα από την ιστορία
Μια ακόμη μεγάλη γωνιά της πατρίδας μας, μια περιοχή που αξίζει μιας ιδιαίτερης προσοχής για την ιστορία της, την ομορφιά της, τους ανθρώπους της αλλά και τα εξαιρετικά προϊόντα που παράγει. Η Αιτωλοακαρνανία. Ο μεγαλύτερος σε έκταση αλλά και σε πληθυσμό, νομός της πατρίδας μας.
Με πρωτεύουσα το ιστορικό Μεσολόγγι ο νομός της Αιτωλοακαρνανίας απλώνεται στο δυτικό μέρος της Ελλάδας. Είναι ο μεγαλύτερος νομός της χώρας σε έκταση αλλά και σε πληθυσμό. Το φυσικό περιβάλλον του νομού συμπληρώνουν απέραντες λιμνοθάλασσες, πανέμορφες λίμνες, μεγάλα ποτάμια, βουνά με σπάνια χλωρίδα και πολλές αμμουδερές παραλίες. Μακρόχρονη η ιστορία της χάνεται στα βάθη των αιώνων. Αρχαίοι ιστορικοί, όπως ο Θουκιδίδης, ο Παυσανίας, ο Στράβων και άλλοι την αναφέρουν στα έργα τους και και μας γνωρίζουν τον ρόλο που έπαιξε η περιοχή στην αρχαιότητα. Το όνομά του ο νομός οφείλει στον μυθικό ήρωα Αιτωλό, γιο του Ενδυμίωνα και απόγονο του Διός.
Κύρια πλουτοπαραγωγική πηγή του νομού είναι η αγροτική οικονομία με βασικότερο γεωργικό προϊόν τον καπνό, όμως ένα ξεχωριστό ρόλο έχουν και τα θαλασσινά προϊόντα από την πασίγνωστη λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου τα οποία είναι ίσως και τα μοναδικά στην Ελλάδα.
Πρωτεύουσα του νομού είναι το Μεσολόγγι, το οποίο με διάταγμα του 1937 έχει ανακηρυχθεί σε “Ιερή Πόλη” για την ανεκτίμητη προσφορά της στην ελληνική Επανάσταση του 1821. Μια πόλη που έχει περάσει στην ιστορία του κόσμου.
Η πλούσια λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου δίνει άφθονη τροφή στα ψάρια που ζουν μέσα στα ιχθυοτροφεία. Έτσι εδώ βρίσκεται η γνωστή τσιπούρα Μεσολογγίου με την υπέροχη γεύση. Εκτός από την τσιπούρα η λιμνοθάλασσα προσφέρει ακόμη εξαίρετα λαβράκια, κέφαλους και τα ονομαστά χέλια Μεσολογγίου. Ένα από τα κύρια προϊόντα της και γνωστό σε όλο τον κόσμο είναι και το αυγοτάραχο που βγαίνει από τον θηλυκό κέφαλο που λέγεται “Μπάφα.” Πρόκειται για μια πολυτελή και ακριβή τροφή που εκτός από νόστιμη είναι και ιδιαίτερα ωφέλιμη. Το αυγοτάραχο του Μεσολογγίου είναι ένα προϊόν ΠΟΠ (Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης) και συγκαταλέγεται στα κορυφαία προϊόντα του πλανήτη.
Από τις αλυκές της λίμνης βγαίνει και το ονομαστό αλάτι με την ονομασία “αφρίνα” που ταξιδεύει σε όλη την Ελλάδα αλλά και σε πολλές χώρες του κόσμου.
Γνωστό προϊόν της περιοχής του Μεσολογγίου και το ονομαστό ρύζι που έχει κατακτήσει τον κόσμο. Και φυσικά το ρύζι ακολουθούν και όλα τα όσπρια της περιοχής.
Σαν ένα ξεχωριστό προϊόν της περιοχής θα πρέπει να χαρακτηριστεί το μοναδικό καλλυντικό σαπούνι που παράγεται στην περιοχή. Πρόκειται για το Ιλυοσάπουνο. Μοναδικό στην Ελλάδα καλλυντικό σαπούνι με εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, αρίστης ποιότητος, μέλι και εμπλουτισμένο με την ιαματική λάσπη της περιοχής. Το σαπούνι αυτό έχει και θεραπευτικές ιδιότητες.
Η Αιτωλοακαρνανία πάντοτε αποτελούσε έναν κτηνοτροφικό νομό, αφού έχει την τύχη να φιλοξενεί έναν μεγάλο αριθμό αιγοπροβάτων, αγελάδων και χοίρων. Μάλιστα οι αγελάδες της ανήκουν στο σπάνιο είδος της “βραχυκερατικής φυλής”. Οι αγελάδες αυτές καθ΄όλη την διάρκεια του έτους παραμένουν στους βοσκότοπους και μόνο σε άσχημες καιρικές συνθήκες του χειμώνα μεταφέρονται σε πρόχειρα κατασκευασμένους στάβλους. Η ελεύθερη βοσκή των αιγοπροβάτων δίνει μια ξεχωριστή ποιότητα στα παραγόμενα τυριά. Όλες οι εργασίες στα τυροκομικά προϊόντα γίνονται σε σύγχρονες εγκαταστάσεις και τηρούνται οι προϋποθέσεις της παραδοσιακής παραγωγής. Έτσι είναι επόμενο τα τυροκομικά προϊόντα να αποτελούν έναν δυναμικό τομέα της αγροτικής οικονομίας της περιοχής. Μπορεί να πει κανείς ότι όλα αυτά τα έχουν καταφέρει παντρεύοντας την παράδοση με την τεχνολογία.
Στην περιοχή της Αμφιλοχίας δεσπόζουσα θέση κρατούν τα τυροκομικά προϊόντα. Τα σκληρά τυριά της Αμφιλοχίας θεωρούνται εξαιρετικής ποιότητας και ξεχωριστής νοστιμιάς.
Από τα πλέον περιζήτητα γαλακτοκομικά προϊόντα η κεφαλογραβιέρα Αμφιλοχίας. Σκληρό τυρί με λεπτό άρωμα και ήπια γεύση. Παράγεται από παστεριωμένο πρόβειο γάλα. Ωριμάζει για τρεις μήνες και μετά τοποθετείται σε αεροστεγώς κλεισμένες σακούλες. Επίσης περιζήτητο προϊόν το κεφαλοτύρι Αμφιλοχίας. Ένα επιτραπέζιο σκληρό τυρί, με χαρακτηριστικό κίτρινο χρώμα. Έχει αλμυρή και ελαφρώς πικάντικη γεύση. Πρόκειται για ένα παγκόσμια γνωστό προϊόν ΠΟΠ. Πολύ γνωστά επίσης η φέτα, το ανθότυρο και φυσικά η ονομαστή γιαούρτη.
Αξιοσημείωτα επίσης είναι και τα αλιευτικά προϊόντα της περιοχής. Από τον όρμο της Αμφιλοχίας και τον Αμβρακικό κόλπο αλιεύονται σημαντικές ποσότητες ψαριών όπως τσιπούρες, γλώσσες, κέφαλοι, λαβράκια, ζαργάνες όπως επίσης σουπιές και καλαμαράκια και φυσικά η μοναδική γαρίδα του Αμβρακικού η γνωστή σαν “γάμπαρα”.
Φυσικά από τις πολύτιμες προσφορές της Αιτωλοακαρνανίας δεν λείπει το μέλι. Η περιοχή παράγει μέλι εκλεκτής ποιότητας κυρίως από θυμάρι, άνθη και έλατο.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η παραγωγή μελιού βελανιδιάς στην περιοχή της Ναυπάκτου. Είναι ένα μέλι πλούσιο σε αντιοξειδωτικές ιδιότητες και εξαιρετικής θρεπτικής αξίας και πολύ τονωτικό για τον ανθρώπινο οργανισμό. Είναι σκουρόχρωμο με ένα ιδιαίτερο άρωμα και όχι πολύ γλυκό.
Φυσικά από την περιοχή δεν λείπουν και τα κρασιά και τα άλλα παραδοσιακά ποτά. Δυναμικό παρόν στην περιοχή δίνει το κρασί με τρεις βασικές ποικιλίες αμπέλου. Την Μαυροδάφνη, η οποία παράγει ένα κόκκινο κρασί με έντονο πορφυρό χρώμα, την Μαλαγουζιά, η οποία δίνει λευκό κρασί με έντονη επίγευση και το Αυγουστολίδι, ένα άσπρο κρασί με έντονη οξύτητα και πλούσιο άρωμα. Πρόκειται για ένα κρασί που ήταν σχεδόν άγνωστο μέχρι την δεκαετία του΄70 ενώ σήμερα έχει κατακτήσει όλη την Ελλάδα.
Το ντόπιο κρασί είναι ένα από τα ονομαστά τοπικά προϊόντα στο Αγρίνιο. Κρασί που φτιάχνεται όπως τον παλιό καλό καιρό με συνέπεια στην τέχνη. Μια τέχνη που έχει περάσει από γενιά σε γενιά. Στο κρασί του Αγρινίου δεν υπάρχει ίχνος χημικών ουσιών.Έτσι τα κρασιά του Αγρινίου είναι ποιοτικά και παραδοσιακά.
Βέβαια δεν ήταν δυνατόν από την περιοχή να λείπουν το ούζο και το τσίπουρο. Και τα δυο είναι αποστάγματα εκλεκτής ποιότητα και πολυβραβευμένα.
Σημαντικό και παραδοσιακό προϊόν της Αιτωλοακαρνανίας είναι ο καπνός ο οποίος παράγεται ιδιαίτερα στην περιοχή του Αγρινίου. Έτσι μπορεί να πει κανείς ότι δικαιολογημένα το Αγρίνιο έχει πάρει την ονομασία “η πόλη του καπνού.”
Το 1860-70 στην περιοχή του Αγρινίου παρατηρείται μια στροφή προς την εμπορική καλλιέργεια του καπνού. Τα καπνά της περιοχής είναι αποξηραμένα με την φυσική μέθοδο της ηλιοαποξήρανσης. Ακολουθεί η αποθήκευση με τον τρόπο της ανάρτησης στην οροφή της αποθήκης. Ονομαστά τσιγάρα ήσαν τα “Τσεμπέλια” και τα “Μυρωδάτα Αγρινίου”.
Σήμερα δυο μεγάλες ελληνικές βιομηχανίες δραστηριοποιούνται στην παραγωγή τσιγάρων στην περιοχή Αγρινίου. Η Παπαστράτος και η Καρέλια, όπου παρ΄όλη την κρίση στέκουν πάρα πολύ καλά.
Κι΄εδώ τελειώνουμε τον περίπατό μας στην όμορφη Αιτωλοακαρνία. Είδαμε πολλά και γνωρίσαμε ακόμα πιο πολλά. Εδώ θα είμαστε και τον άλλο μήνα για ένα ακόμη όμορφο περίπατο σε κάποια από τις τόσες γωνιές της πατρίδας μας.