Ένας περίπατος στην όμορφη Χαλκιδική
Posted by Dennis Kontarinis at 15 May, at 15 : 39 PM Print
Μια από τις πιο όμορφες περιοχές της Ελλάδας με πάρα πολλά παραδοσιακά προϊόντα
Του ΔΙΟΝΥΣΗ Ε. ΚΟΝΤΑΡΙΝΗ
Κατάφερα κι΄έκανα έναν περίπατο στην ιστορική και πανέμορφη Χαλκιδική. Δύσκολος αλλά πολύ όμορφος περίπατος. Γνώρισα και είδα πολλά. Βουνά, λαγκάδια, κάμπους, ποτάμια, ακρογιαλιές. Γνώρισα και μνημεία πολλά. Είδα μνημεία ιστορικά και πολιτιστικά. Γνώρισα και υπέροχους ανθρώπους. Όμως γνώρισα και τα προϊόντα τους. Και κυριότερα το λάδι τους, τις ελιές τους και το μέλι τους. Ένα προϊόν που αποτελεί κάτι το ξεχωριστό για την περιοχή αλλά και για την Ελλάδα. Ελάτε και πάμε να τα δούμε όλα αυτά.
«Σαν την Χαλκιδική δεν έχει” λένε περήφανοι για την περιοχή τους οι κάτοικοί της. Και δεν έχουν άδικο.
Ζηλευτή η περιοχή κουβαλάει στην αγκαλιά της έναν μεγάλο πλούτο από ιστορία και πολιτισμό. Κουβαλάει θρύλους αλλά και πάρα πολλά υπέροχα παραδοσιακά προϊόντα. Mε μια πρώτη ματιά στον χάρτη θαυμάζει κανείς τα τρία καλλίγραμμα “πόδια” της Χαλκιδικής, όπως τα ονομάζουν οι κάτοικοί της. Τις τρεις χερσονήσους. Την Κασσάνδρα, την Σιθωνία και τον Άθω, το άκρο δεξιό “πόδι”όπου πάνω του κλίνει τα είκοσι μοναστήρια του, μέσα στα οποία φιλοξενούνται οι θησαυροί του Αγίου Όρους. Τα δυο πρώτα πόδια δεν έχουν καμιά διάκριση Κρατούν μιαν απόλυτη ελευθερία. Το τρίτο όμως είναι απαγορευμένο στις γυναίκες καθώς πάνω του φιλοξενεί τις είκοσι μονές του Αγίου Όρους και απαγορεύεται η επίσκεψη γυναικών.
Λίγο πιο πάνω, κοντά στο χωριό Ολυμπιάδα βρίσκονται τα αρχαία Στάγειρα, πατρίδα του μεγάλου μας φιλοσόφου, του Αριστοτέλη.
Περίπατος στην Χαλκιδική σημαίνει γνωριμία με την μεγάλη ελληνική ιστορία, τους αρχαιολογικούς χώρους, τα παραδοσιακά χωριά και βέβαια απόλαυση σε όμορφες ακρογιαλιές, πεντανόστιμο φαγητό σε παραδοσιακά ταβερνάκια και μια αλησμόνητη γνωριμία με τους υπέροχους και φιλόξενους κατοίκους της περιοχής. Χαλκιδική. Θα μπορούσαμε να την πούμε σαν μια μικρή χώρα των θαυμάτων.
Η Χαλκιδική δίνει την ευκαιρία στον επισκέπτη να δοκιμάσει μια μεγάλη ποικιλία παραδοσιακών προϊόντων τα οποία την έχουν καθιερώσει στην παγκόσμια αγορά. Προϊόντα που παράγονται στον ευλογημένο αυτό τόπο και ανατρέφουν τους κατοίκους του εδώ και εκατοντάδες χρόνια.
Και φυσικά το θαύμα υπάρχει και στα παραδοσιακά προϊόντα που προσφέρει η πανέμορφη αυτή περιοχή με κυριότερο το λάδι και τις ελιές. Δυο προϊόντα που την έχουν καθιερώσει στην παγκόσμια αγορά. Χιλιάδες οι κάτοικοι της Χαλκιδικής που ασχολούνται με την καλλιέργεια της ελιάς.
Η μορφολογία του εδάφους της περιοχής κάνει αυτά τα δυο προϊόντα να ξεχωρίζουν με την ποιότητά τους αλλά και την χαρακτηριστική γεύση τους. Οι ελιές και το ελαιόλαδο της Χαλκιδικής έχουν κάμει ώστε αυτά τα δυο προϊόντα να είναι ένα κύριο ουσιαστικό της μεσογειακής διατροφής. Η ποικιλία της ελιάς της Χαλκιδικής είναι γνωστή σε όλη την Ευρώπη. Είναι μεγάλου μεγέθους, εύγευστη, πλούσια σε ασβέστιο και σίδηρο και συνοδεύει πολλά από τα γεύματα.
Με την καλλιέργεια της ελιάς στην Χαλκιδική ασχολούνται χιλιάδες κάτοικοι της περιοχής. Περιοχές στις οποίες καλλιεργείται η ελιά είναι η χερσόνησος της Κασσάνδρας, τα βουνά του Χολομώντα και οι περιοχές της Ορμυλίας, της Ολύνθου και τα Μουδανιά. Στην επεξεργασία της ελιάς ακολουθούνται φυσικές παραδοσιακές μέθοδοι ώστε να διασφαλίζεται η άριστη ποιότητά της.
Από το υπέροχο αυτό λάδι η σαπωνοποιεία Vasilakis Soap του νεαρού Αντώνη Βασιλάκη, συνεχίζοντας από το 1939 το ξεκίνημα του παππού του, παράγει και σήμερα το εξαίρετο χειροποίητο σαπούνι ελαιολάδου σε έξι είδη.
Και στον τομέα των γαλακτοκομικών η Χαλκιδική έχει μια από τις πρώτες θέσεις. Οι εδαφολογικές συνθήκες, η βλάστηση στην Χαλκιδική αλλά και η πολύ μεγάλη κτηνοτροφική παράδοση έχουν σαν αποτέλεσμα την παραγωγή προϊόντων υψηλών προδιαγραφών. Η βλάστηση στην περιοχή του όρους Χολομώντα, όπου εκεί βρίσκονται οι περισσότερες κτηνοτροφικές μονάδες, συμβάλει θετικά στην ευνοϊκή σύνθεση του κατσικίσιου γάλακτος για την παραγωγή τυριού. Το γνωστό κατσικίσιο τυρί Χαλκιδικής. Πρόκειται για ένα σκληρό τυρί με λίγα λιπαρά και μικρή περιεκτικότητα σε αλάτι και πρωτεΐνες. Παράγεται χωρίς χημικά και πρόσθετα συντηρητικά. Στην παραγωγή του χρησιμοποιείται αποκλειστικά μόνο κατσικίσιο γάλα Χαλκιδικής που συλλέγεται από κατσίκια ελευθέρας βοσκής. Οι τυροκόμοι της Χαλκιδικής παράγουν σημαντικές ποσότητες κατσικίσιου τυριού χρησιμοποιώντας μόνο κατσικίσιο γάλα με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη. Είναι πλούσιο σε βιταμίνες, σε ιχνοστοιχεία και σε ασβέστιο ενώ έχει μια ασύγκριτη γεύση. Μονάδες παραγωγής τυριού βρίσκονται στο όρος Χολομώντας της Χαλκιδικής
Πριν από 2300 χρόνια περίπου ο μεγάλος φιλόσοφος Αριστοτέλης μιλώντας για το μέλι είχε πει ότι το μέλι παρατείνει την ζωή του ανθρώπου.
Η Χαλκιδική είναι η μάνα της μελισσοκομίας. Μια περιοχή με παράδοση στην μελισσοκομία από την αρχαιότητα. Αποτελεί έναν μελισσοκομικό παράδεισο η περιοχή αφού η πλούσια βλάστηση από δάση με πεύκα, βελανιδιές, καστανιές, αγριόδεντρα και πολλά άλλα φυτά συμβάλουν στην παραγωγή για ένα μέλι υψηλής ποιότητας. Είναι πάρα πολλοί οι επαγγελματίες μελισσοκόμοι σε αυτή την περιοχή και διαθέτουν 150.000 κυψέλες μα τις οποίες κάθε χρόνο δίνουν στην αγορά πάνω από 3.000 τόνους μέλι εξαιρετικής ποιότητας. Σε όλη την περιοχή της Χαλκιδικής σήμερα παράγεται η μεγαλύτερη ποσότητα μελιού το οποίο έχει χαρακτηριστεί σαν μέλι μεγάλη θρεπτικής αξίας. Στην περιοχή αυτή παράγεται και το γνωστό πευκόμελο, το οποίο ξεχωρίζει για την θρεπτική του αξία.
Άλλα πολύ γνωστά είναι το Ανθόμελο, το Μέλι Σουσούρας, το μέλι Κάστανο, το Πευκόμελο και φυσικά το υπέροχο μέλι Θυμάρι. Γνωστές οι εταιρίες Abaton, Ορεινή Χαλκιδικής, Σίθων και άλλες, που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή του σπουδαίου αυτού προϊόντος. Όμως επειδή το μέλι στην Χαλκιδική παρουσιάζει ένα ξεχωριστό ενδιαφέρον και τα στοιχεία που έχω συλλέξει είναι πάρα πολλά, απόφασή μας είναι να γίνει μια ξεχωριστή παρουσίαση.
Την περιοχή της Νότιας Φωκαίας στην Χαλκιδική καλύπτουν τεράστιες εκτάσεις με αμπελώνες κι΄εκεί φυσικά παράγονται ούζο και τσίπουρο Χαλκιδικής αλλά και τα ονομαστά κρασιά της. Στην περιοχή Πόρτο Καρράς βρίσκεται ο μεγαλύτερος αμπελώνας της Ελλάδας. Το έδαφος της περιοχής αλλά και το μεράκι των παραγωγών έχουν καταφέρει και στην περιοχή τους παράγονται πάρα πολύ ωραία κρασιά. Εκεί κοντά, στην περιοχή του Αγίου Παύλου παράγεται ένα ούζο με πλούσιο άρωμα γλυκάνισου που δένει ευχάριστα με τα υπόλοιπα αρώματα των φυτών και των σπόρων που περιέχει. Πρόκειται για ένα ούζο με απαλή και ισορροπημένη γεύση.
Στην Μαραθούσα της Χαλκιδικής, μια περιοχή με κύριο χαρακτηριστικό τους απέραντους αμπελώνες, έχουν τη βάση τους κάποιες εταιρείες που παράγουν ένα υπέροχο τσίπουρο.
Στην περιοχή της Αρναίας παράγεται το μοναδικό στην Ελλάδα ούζο που έχει το όνομα Μουντοβίνα. Πρόκειται για ένα ούζο που παρασκευάζεται από μέλι,. Η παραγωγή της Μουντοβίνας χρειάζεται πολύ χρόνο με κύριο στοιχείο τη συνταγή της απόσταξης.
Στο ημιορεινό χωριό Βράσταμα της περιοχής του Πολυγύρου, παρασκευάζεται ένα είδος τσίπουρου που λέγεται Κούμαρο. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα αξιόλογο ποτό. Eίναι πιο δυνατό αλλά και πιο εύγευστο από όλα τα άλλα και παρασκευάζεται με διπλή απόσταξη του καρπού της κουμαριάς που ευδοκιμεί στην περιοχή. Το όνομα του ποτού είναι “κούμαρο”.
Στην περιοχή της Χαλκιδικής παράγονται πολλά φρούτα διατροφικής αξίας τα οποία αποτελούν συστατικά για την παρασκευή μαρμελάδων και γλυκών κουταλιού. Τα προϊόντα αυτά κατά κύριο λόγο παρασκευάζονται από αγροτουριστικούς συνεταιρισμούς γυναικών που χρησιμοποιούν φρούτα όπως βερίκοκο, σταφύλι, κυδώνι, κεράσι και άλλα.
Το ονομαστό κρασί και το υπέροχο μέλι πρωτοστατούν και στα παραδοσιακά προϊόντα στην χερσόνησο Άθως της Χαλκιδικής. Όπως είναι γνωστό η χερσόνησος αυτή φιλοξενεί τις είκοσι ιστορικές μονές που αποτελούν το Άγιον Όρος. Στο Άγιο Όρος επίσης θα βρείτε και μια μεγάλη ποικιλία από ονομαστές μαρμελάδες και γλυκά κουταλιού που δεν θα βρείτε σε κανένα άλλο σημείο της Ελλάδας.
Θα ήταν μεγάλη παράλειψη να μην αναφέρω ένα προϊόν που κατακλύζει τις αγορές της Ελλάδας τις ημέρες των Χριστουγέννων και που κι’ αυτό μας έρχεται αποκλειστικά από την περιοχή της Χαλκιδικής. Πρόκειται για τα χριστουγεννιάτικα έλατα, τα φυσικά, όπως τα αποκαλεί ο λαός μας που στολίζουν τα σπίτια τις γιορτές των Χριστουγέννων. Τα πανέμορφα αληθινά αυτά έλατα καλλιεργούνται στην Χαλκιδική, στην περιοχή του χωριού Ταξιάρχης, η οποία είναι γνωστή και για τα μανιτάρια της. Πρόκειται για πανέμορφα δεντράκια διαφόρων μεγεθών που φορτωμένα με διάφορα στολίδια βρίσκονται σε κάποιο σημείο του σπιτιού μας και ομορφαίνουν τις γιορτές.
